جواد دشتی - دانش اموخته کارشناسی ارشدحسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات بوشهر ایران
محمدمهدی صالحی - عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد
داریوش محمدی زنجیرانی - عضو هیئت علمی دانشگاه خلیج فارس بوشهر

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر تمرکز مالکیت (شاخص هرفیندال هیریشمن) بر سطح افشای اختیاری اطلاعات در شرکت های بورس اوراق بهادار تهران بوده است. جامعه آماری تحقیق حاضر را کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تشکیل دادهاند که از این میان، 106 شرکت پذیرفته شده طی سالهای 1387 تا 1390 به عنوان نمونه در دسترس انتخاب شدند. در این تحقیق به منظور محاسبه تمرکز مالکیت از شاخص هرفیندال- هیرشمن، برای محاسبه امتیاز افشای اختیاری از شاخص های پیشنهادی توسط بوتوسان ( 1997 ) که برگرفته از نظرات کمیته جنکینز بود، استفاده شده است. در این تحقیق برای آزمون فرضیه تحلیل رگرسیون استفاده شده است و روش تحلیل بر مبنای روش داده های ترکیبی بوده است. برای تعیین نوع داده های ترکیبی از آزمو نهای F سیمر و هاسمن، برای معناداری مدل از آزمون F ، برای آزمون معناداری ضرایب از آزمون t ، برای آزمون مفروضات رگرسیون کلاسیک از آزمون های نرمال بودن داد هها، برای ناهمسانی واریانس از آزمو نهای گرافیکی و برای همبستگی از آزمون دوربین واتسون استفاده شده است. یافته ها نشان داد که شاخص هرفیندال هیریشمن به عنوان معیاری از تمرکز مالکیت دارای تأثیر منفی بر شاخص افشای اختیاری است. مقدار آماره آزمون و معناداری مربوط به این آماره نیز نشان دهنده این است که این تأثیرگذاری از لحاظ آماری معنادار است. بنابراین، فرضیه این پژوهش مبنی بر تأثیرگذاری شاخص هرفیندال هیریشمن بر شاخص افشای اختیاری در سطح اطمینان 95 درصد پذیرفته می شود. همچنین اندازه شرکت، اهرم مالی و بازده دارایی ها دارای تأثیر مثبت و معنادار بر شاخص افشای اختیاری است. به طور کلی نتایج حاصل از پژوهش حاضر بیانگر آن است که شاخص هرفیندال هیریشمن دارای تأثیر معناداری بر سطح افشای اختیاری است

افشای اختیاری اطلاعات ، اندازه شرکت ، اهرم مالی ، بازده دارایی ها ، بورس اوراق بهادار ، تمرکزمالکیت ، شاخص هرفیندال هیریشمن