رقیه موسوی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه ارومیه،
ابراهیم سپهر - اعضای هیات علمی گروه علوم خاک - دانشگاه ارومیه،
عباس صمدی - اعضای هیات علمی گروه علوم خاک - دانشگاه ارومیه،
میرحسن رسولی صدقیانی - اعضای هیات علمی گروه علوم خاک - دانشگاه ارومیه،

به منظور ارزیابی تأثیر میکروارگانیسم های حل کننده فسفات بر کارایی جذب فسفر ارقام جو آزمایشی گلخانه ای بصورتفاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 10 رقم جو ایرانی و خارجی اجرا گردید. در این آزمایش تأثیر تیمارهای مختلفمصرف سنگ فسفات همراه با قارچ های حل کننده فسفات ،(RP) مصرف سنگ فسفات ،همراه با قارچ‌های حل‌کننده فسفات (RP+F) مصرف سنگ فسفات همراه با باکتری های حل‌کننده فسفات (RP+B) مصرف سنگ فسفات همراه با مخلوط قارچ و باکتری (RP+B+F) و مصرف فسفر محلول (PS) در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. بعد از 9 هفته بوته‌های گیاهی برداشت و وزن خشک اندام هوایی و میزان فسفر ن اندازه‌گیری گردید. و سپس شاخص کارایی جذب فسفر (PACE) محاسبه گردید. نتایج نشان داد ژنوتیپ‌های جو اختلاف معنی‌داری (P<0.01) در وزن خشک شاخساره، غلظتو مقدار فسفر و کارایی جذب (PACE) داشتند، بطو ریکه در شرایط کمبود فسفر رقم گارآرپا و لاین AltCB-98 بیشترین و ارقام Denmark, rihae-03 کمترین ماده خشک را تولید کردند. مصرف مایه تلقیح میکروارگانیسم‌های حل‌کننده فسفات پارامترهای عملکرد و شاخص کارایی جذب فسفر را بطور معنی‌داری افزایش داد که در این میان، قارچ‌های حل‌کننده فسفات نقش بسزایی در افزایش PACE داشتند بطوریکه با تلقیح قارچ‌‌های حل‌کننده فسفات غلظت فسفر در بخش هوایی ارقا بطور میانگین از 58/1 به 9/2 میلی‌گرم در گرم و PACE از 12/0 به 27/0 افزایش یافت که ارقام Yea-168 و گارآرپا کارا در جذب به دست آمدند. بنابراین می‌توان انتظار داشت تا با ترکیب مناسبی ازارقام فسفر کارا و میکروارگانیسم‌های حل‌کننده فسفات جذب فسفر را از منابع سنگ فسفات بهبود بخشید و مصرف کودهای شیمیایی را کاهش داد.

کارایی جذب فسفر، جو، میکروارگانیسم های حل کننده فسفات