جابر دانش - دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

یکی از مباحث مهم در حوزه علوم شهری، منظر شهری است که امروزه با طرح نگرش های نوین و توجه به رویکردهای تعاملی و تاثیرات متقابل فرد و محیط، اهمیت مضاعفی یافته است. در حیطه منظر شهری، شکل شهر به کیفیتی محسوس تبدیل گشته، عینیت و فضای قابل ادراک از واقعیت موجود محیط شهری، معنای منظر شهری را می یابد. این نوشتار با توجه به اهمیت بحث در منظومه تاملات شهری، با رویکردی توصیفی – تحلیلی، علاوه بر ارائه تصویری روشن از مفهوم منظر شهری، به تشریح و تبیین دلایل افتراق از مفاهیم مقارن و کیفیت ادراک محیط شهری و ابعاد آن می پردازد و در این میان، ضمن توجه به پیشینه، مفاهیم مرتبط و مبانی ادراک و وجوه تمایز آن با دیگر مقولات، خصوصاً سیمای شهری را مورد تحلیل و بررسی قرار می دهد، تا از این رهگذر، برخی از مباحثی که طراحان شهر در گذر زمان و در پرداختن به فضاهای عمومی تعقیب نموده اند را مورد توجه قرار داده، طراحی منظر شهری را که در پی خلق تصویری پویا، مانا و متکامل از شهر است، جلوه گر نماید.

ادراک، منظر شهری، محیط، تصویر ذهنی، تصویر عینی