ندا نوری - دانشجوی ارشد معماری دانشگاه پردیس علوم تحقیق لرستان
علی علایی - دکتری معماری، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد کرمانشاه
سهند سهراب - دانشجوی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود

از مهمترین یادگاری گرانقدر معماری ایران کاروانسرا است که پیدایی و موجودیت آن در سرزمین پهناور ایران از گذشته بسیار دور آغاز شده است. تنوع ویژگی های کاروانسراها با نقشه خاص ساخته شده است و کاروانسرا با نقشه واحد و مشابه مشاهده نمی شود. در دوره اسلامی معماری کاروانسراها از دیدگاه سبک و تنوع نقشه ها به اوج شکوفایی رسید و در مسیر شهرها و روستاها، معابر کوهستانی و نواحی کویری، کاروانسرا در رباطهای برون شهری و در مراکز اقتصادی و در راسته بازارها، کاروانساهای درونشهری با ویژگی های متفاوت کاربردی احداث شدند. این مقاله بر آن اساس تحلیل ساختار و شناخت دخل و تصرفات و الحاقات انجام شده بر بنای کاروانسرای میرزا سید رضا (بازارطلا فروشان) را بیان نماید. این کاروانسرا به لحاظ موقعیت مکانی در پیرامون بافت قدیم شهر خرم آباد قرار دارد محل احداث بنا در بافت تاریخی شهر خصوصاً محلات و بازار تاریخی هر می توان اظهار داشت که این بنا در دوره قاجار احداث گردیده که مطابق با رشد و توسعه بوجود آمده پژوهش حاضر با انجام مطالعات کیفی و کمی صورت گرفته و داده ها به صورت اسنادی و میدانی گردآوری شده است.

معماری کاروانسرا، میرزاصید رضا، دوره قاجار، بازار، غلافخانه، خرم آباد