اسدالله شفیع زاده - استادیار گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر
باقر دست آهنین - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد هریس
بهاره صادق عابدین - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ه ریس
بهنام ملکی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ه ریس

گنبد در مساجد، ارتباطی گریز ناپذیر با سایر عناصری دارد که به عملکرد و شکل مساجد ایرانی معنا می بخشد ولی خود به تنهایی رمز و رازها و نیز گفته ها و ناگفته هائی را در بر دارد که به طور مستقل مباحث مختلفی را فراروی محققان قرار داده است. روش تحقیق این مقاله به صورت کتابخانه ای بوده است و ابزار جمع آوری از نوع مقالات چاپشده در نشریات علمی و پژوهشی بوده است. این مقاله در نظر دارد تا به کلیاتی درباره گنبدهای ایرانی، سازه گنبدهای ایرانی، گنبدهای دوپوش و بررسی گنبدهای آجری پرداخته شده است و در نهایت با بررسی تمامی این موارد بر روی نمونه موردی (گنبد سلطانیه) بررسی فرم گنبد سلطانیه از آثار به جامانده از دوره ایلخانی در زنجان می پردازد و می ک وشد به کمک تحلیل هندسی نحوه شکل گیری طرح گنبد آن را روشن سازد. در نهایت به این نتیجه می توان رسید که گنبد به عنوان هویت مساجد ایرانی اسلامی در باورهای مردم ریه دوانیده است.

اسلامی، ایرانی، سلطانیه، گبند، معماری