حیدر روحی - دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
کمال خضری - دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست دانشگاه شهید بهشتی تهران

مساله پیچیده آلودگی هوا کلان شهرها که بر اثر عوامل مختلفی در طی چند دهه اخیر به شکل کنونی درآمده است نیازمند شناختی دقیق و موثر از منابع و عواملی است که موجب انتشار در سطح این شهر ها گردیده است. کلان شهرها که معمولا به شهرهای با جمعیت بیشتر از یک میلیون نفر اطلاق می شود دارای منابع آلوده کننده شهری زیاد هستند که به صورت های نقطه ای و متحرک می باشند این شهرها وسایل نقلیه زیادی را در خود جای داده اند و ازطرفی دارای واحدهای صنعتی کوچک و بزرگی هستند که سهم به سزایی در آلوده کردن هوای این شهر ها را دارند. زندگی در کلان شهرها مسائل و مشکلات خاص خود را دارد. آلودگی هوا، ترافیک، آلودگی صوتی و انبوه ساختمان های بلند که بن بست بصری ایجاد کرده اند. تنها گوشه ای از این مسائل و مشکلات هستند. تاریخچه آلودگی هوا و بحث در مورد آن به قرون وسطی و حتی سال های قبل از آن باز می گردد بنابراین آلودگی هوا و قوانین وضع شده درم ورد آن پایده جدیدی نیست آلودگی هوا یکی از ابعاد آلودگی های زیست محیطی را تشکیل می دهد که باعث افزایش بیماری های قلبی، تنفسی، کاهش میزان دید، سوزش چشم و خسارت به گیاهان، حیوانات و اشیا و در سطح جهانی، منجر به گرمایش جهانی، افت ازون استراتوسفری، باران اسیدی و غیره شده است در این مقاله مهم ترین عوامل آلوده کننده هوای شهر های بزرگ و تاثیر آنها بر انسان جانوران و اشیاء عنوان شده اند که از مهمترین آنها می توان مونوکسید کرن، اکسید های ازت، اکسید های گوگرد، فلزات سنگین و ذرات معلق را نام برد که هر یک سهم به سزایی در آلوده شدن هوای شهرها و مشکلات بهداشتی و روحی روانی بر انسان ها دارند.

آلودگی هوا، زیست محیطی، گرمایش جهانی، ازون، مونوکسید کربن