زهرا علی نام - دانشجوی کارشناسی ارشدطراحی شهری دانشگاه هنر اسلامی تبریز
مرتضی میرغلامی - استادیاردانشکده معماری وشهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز تبریز ایران

چندی است توجه به حفظ هویت و ارزش های شهری در چگونگی توسعه شهرها، دغدغه بسیاری از صاحبنظران علوم شهری شده است. شهرها ظرفی برای رویدادهای انسانی و اجتماعی اند و تمامی خاطرات و هویت های گوناگون در آن شکل می گیرند. از این رو شهر اسلامی به عنوان مکانی با هویت تکیه گاه مناسبی است تا خاطرات شخصی، احساسات و ارزش ها بر آن تکیه کنند. در این میان شهر مشهد به عنوان پایتخت معنوی ایران، با پیشینه غنی و سرعت روزافزون توسعه کالبدی، نقش فرهنگی و هویت بخشی در میان شهرهای ایرانی-اسلامی ایفا می کند. در سال های اخیر با گسترش اقدامات نوسازی و بهسازی درشهر و به خصوص هسته مرکزی آن، هویت شهری مشهد شدیدا دستخوش تغییر قرار گرفته است. هدف از این پژوهش بررسی روند ساخت و سازهای شهر مشهد شامل پروژه های گردشگری، میادین، مراکز دولتی و ... در یک دهه اخیر خصوصا اطراف حرم مقدس رضوی، به عنوان نشانه اصلی شهر مشهد و تاثیر آن بر هویت بافت مرکزی و کل شهراست. در این روند به بیان ارزش ها و معیارهای هویت ساز براساس ساختار عملیاتی پژوهش در هویت شهر و ارائه پیشنهاداتی در جهت تعریف مناسب تر هویت شهری برای مشهد پرداخته شده است. روش به کار گرفته شده در این تحقیق، روش تحلیلی اسنادی با تکیه بر منابع کتابخانه ای و بررسی میدانی است. یافته ها نشان می دهد از آنجا که هویت امری پویا است، توجه به آن به عنوان یکی از عوامل اصلی مانایی فضاهای شهری، متناسب با شرایط موجود می تواند کمکی در جهت تثبیت وضعیت مطلوب یا بهبود شرایط نامناسب فضا باشد

شهرایرانی - اسلامی ، حرم مطهررضوی ، هویت ، مشهد