محمدرضا مجتهدی - دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
حمید نیک نهاد قرماخر - استادیار گروه مرتعداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

بدون شک انسان مهمترین عامل اثرگذار بر تغییرات اقلیمی است، چنانچه فعالیت های انسانی چرخه کربن را با تغییر توابع آن و به طور مستقیم با اضافه کردن کربن به اتمسفر تغییر داده است. بدین منظور مطالعه ای با هدف بررسی تغییرات کربن آلی خاک تحت سه نوع کاربری متفاوت (مرتع، عرصه رهاشده و زراعت) در حومه شهرستان گنبد کاووس در استان گلستان صورت گرفت. بعد از شناسایی منطقه با استفاده از تصاویر گوگل ارث، پیمایش صحرایی و دستگاه GPS، نمونه های خاک به صورت کاملاً ت صادفی از عمق 20-0 سانتی متری در هر کاربری اخذ گردید. به منظور اندازه گیری میزان کربن آلی خاک، نمونه ها به آزمایشگاه منتقل گردیدند. جهت تجزیه و تحلیل نتایج از آنالیز واریانس یک طرفه و به منظور مقایسه میانگین ها از آزمون توکی استفاده شد. تجزیه و تحلیل کلیه آزمون ها در نرم افزار SPSS 16 انجام گرفت. بررسی نتایج نشان داد که میانگین مقدار کربن آلی خاک در کاربری مرتع در قیاس با کاربری زراعت اختلاف معنی داری دارند. مجموع اختلاف مقدار ک ربن ترسیب یافته در کاربری مرتع در قیاس با کاربری زراعت، به 3/22 تن کرنب در هکتار بالغ گردیده است، و فایده اقتصادی حاصل از ترسیب کربن در هر هکتار از منطقه مورد مطالعه 2384 دلار برآورد گردیده است.

فایده اقتصادی، ترسیب کربن، کاربری اراضی، کربن آلی، وزن مخصوص ظاهری