زهرا کاشی تراش اصفهانی - مربی گروه منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه جامع علمی کاربردی، تهران
محمدتقی صمدی - دانشیار گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت و مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی همدان
مینا علوی - کارشناس بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان
ناهید منوچهر پور - کارشناس بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان

ترکیبات آلی و معدنی تولید شده در طی فرایندهای بیولوژیکی، فیزیکی و شیمیایی، در اثر نفوذ آب باران به درون مواد زائد مکان دفن و رطوبت موجود در آن شسته شده و شیرابه را تشکیل می دهند که این امر نگرانی های بهداشتی و محیط زیستی فراوانی ایجاد کرده است. مطالعه حاضر به منظور تعیین کارایی نانولوله های کربنی در کاهش ،BOD5 ،COD، TS و رنگ شیرابه مکان دفن زباله شهر همدان صورت گرفت. آزمایش ها به صورت ناپیوسته و با تغییر فاکتورهای مؤثر در واکنش مانند pH، زمان ماند و غلظت نانولوله های کربنی انجام شد و کارایی حذف با استفاده از آزمون آماری One-Way ANOVA و نرم افزار SPSS-16 مورد بررسی قرار گرفت. بیشترین راندمان حذف 2500 میلی گرم در لیتر نانولوله کربنی ، pH برابر 2/5 و زمان تماس 10 دقیقه و به میزان 58/23 درصد برای COD، 12/5 درصد برای BODs و 66/87 درصد برای TS و 80 درصد برای رنگ به دست آمد. نتایج این تحقیق نشان داد که نانولوله های کربنی از توانایی بالایی در جذب مواد آلی موجود در شیرابه برخوردار هستند و می توانند برای تصفیه شیرابه محل دفن همدان به عنوان پیش تصفیه و یا تصفیه تکمیلی به کار روند.

شیرابه، تصفیه، نانو لوله های کربنی، همدان