طه رودبار شجاعی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
نیازعلی سپهوند - موسسه تحقیقات اصلاح تهیه و تهیه نهال و بذر کرج
منصور امیدی - دانشگاه تهران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج
عبداله محمدی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

در حال حاضر قسمت اعظم تولید سیب زمینی در دنیا از طریق غده های عاری از ویروس کشت با فتی انجام می شود ، لذا بررسی ارقام تجاری جهت تولید ریز غده عاری از ویروس سیب زمینی ضروری می باشد. در این طرح اثر هورمون های مختلف، به تنهایی و ترکیبات آنها در کشت مریستم سیب زمینی، ارقام اگریا ، مارفونا، سانته، و بورن مورد بررسی قرار گرفت . در رقم بورن ، محیط حاوی 2 میلی گرم در لیتر GA3، بهترین ترکیب هورمونی برای کشت مریستم بود. و در رقم اگریا بهترین ترکیب هورمونی، محیط حاوی 2/5 میلی گرم در لیتر GA3 و در رقم مارفونا و سانته بهترین ترکیب هورمونی، محیط حاوی 0/5 میلی گرم در لیتر KIN به اضافه 3 میلی گرم در لیتر GA3 بود . پس از آن گیاهچه های تولید شده به منظور بررسی بهترین محیط انتقال مجدد به محیط های نیمه جامد حاوی چهار ترکیب هورمونی مختلف منتقل گشتند . در مرحله انتقال مجدد گیاهچه های حاصل از کشت مریستم ، بهترین محیط برای ارقام بورن ، اگریا و مارفونا محیط حاوی 1/5 میلی گرم در لیتر IBA به علاوه 0/5 میلی گرم در لیتر BA و 2 میلی گرم در لیتر GA3 و برای رقم سانته محیط حاوی 0/5 میلی گرم در لیتر IBA به علاوه 1/5 میلی گرم در لیتر GA3 بود. در این مرحله گیاهانی که رشد مناسبی داشتند، به محیط کشت MS فاقد هورمون منتقل شدند تا بنیه گ یاهان یکنواخت گردد . سپس بر روی گیاهچه های به دست آمده تست الیزا انجام شد و گیاهچه هایی که عاری از ویروس شناخته شدند ، به گلخانه منتقل شدند و تعداد و عرض مینی تیوبر های به دست آمده بررسی شد. رقم مارفونا بیشترین تعداد مینی تیوبر و رقم اگریا کمترین تعداد مینی تیوبر را داشتند و هیچ اختلافی از نظر عرض مینی تیوبر ها در بین ارقام مورد بررسی دیده نشد.

سیب زمینی، کشت مریستم، محیط انتقال مجدد، تنظیم کننده رشد گیاهی، تست الیزا و مینی تیوبر