فاطمه اکبری - استادیار دانشکده فرش دانشگاه هنر اسلامی تبریز
جواد حسنی پورنامی - مربی دانشکده فرش دانشگاه هنر اسلامی تبریز

رمز به چیستی و ماهیت شیء و پدیده می پردازد. هنر با ادراک شهودی حقایق پدیده ها و امور در عالم خیال مطلق سر و کار دارد. تأویلهندسه و اشکال مختلف آن، انسان را به حقیقت رهنمون می سازد. نظم هندسی در اشکال و نقوش هدایتگر بینش توحیدی در اسلاماست. تربیع دایره حاصل پیوند مکعب و کره و به عبارتی دایره و مربع است. مکعب رمز ثبات و به قطب جوهری ظهور و کره رمزتغییرناپذیری و به قطب ذاتی ظهور برمی گردد. تبدیل دایره به مربع از طریق مثلث امکان پذیر است.کعبه (بیت الله) رمز مرکز زمین است و فضای حاصل از حضور آن با هندسه قطبی مرتبط است. کعبه دارای چهار رکن بوده و براساس دوساختار هندسی مربع یا مکعب و دایره می باشد. الگوی ساخت بنای مساجد؛ گنبد، بنای چهارگوش، مثلث ها، فیلپوش ها و شکل هشتگوش مبتنی بر کعبه خانه خدا و الگوی آسمانی برگرفته از رؤیت پیامبر اکرم (ص) در شب معراج است.چهار رکن کعبه معادل های خود را در خواطر قلبی انسان می یابد. قلوب رسولان و انبیاء و اولیاء خالی از خاطر شیطانی است و در تطابق باتربیع دایره رمز هدایت انسان ها به سوی پروردگار است. الگوی رمزی حقایق چهارگانه در نزد اقوام و تمدنهای دیگر نیز دیده می شود.

مربع، دایره، رمزهای هندسی، تربیع دایره ، کعبه