معصومه خامه - پژوهشگر دوره دکتری معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
سارا حمزه لو - پژوهشگر دوره دکتری معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

در دنیای امروز روند رو به رشد جمعیت و آلودگی محیط زیست از یکسو و نیاز به انرژی و کاهش منابع فسیلی از سوی دیگر جوامع بشری را به چالش کشیده و آنها را به یافتن راهکاری جهت مقابله بااین بحران واداشته است . دو راه حل مطرح در این راستا یکی استفاده از انرژی های تجدیدپذیر مانند نیروی خورشید و باد و ... با تکیه بر تکنولوژی روز و دیگری کاهش مصرف انرژی و جلوگیری از هدر رفتن این سرمایه گرانبهاست.انرژی باد یکی از منابع انرژی تجدیدپذیریست که انسان ها از دیر باز با آن آشنا بوده و بر پایه تجربه خود ، با کنترل و هدایت مطلوب آن و به مدد ابداع ابزارهای مناسب ،توانسته اند آنرا از جریانی مخرب و زیانبار به نیرویی مفید و کارآمد تبدیل کنند . بهره گیری از جریان باد به دو شکل عمده ، در تأسیسات بادی مانند آسیاب ها و توربین های بادی و ... و نیز در اجزای ساختمانی و جهت تأمین آسایش حرارتی، مانند استفاده از بادگیرها و الگوی چهار صفه و کلاه فرنگی و ... بوده است. اما با پیشرفت علم و گسترش فناوری شیوه بهره برداری از انرژی باد در صنعت ساختمان نیز تغییر کرده است . امروزه از یکسو با به کارگیری مولدها و توربینهای الکتریسیته ، از نیروی باد در تولید برق ساختمان استفاده شده و از سوی دیگر با تکیه بر علم آیرودینامیک و با استفاده از محاسبات ریاضی ، وضعیت جریانهای باد با استفاده از تونل باد پیش بینی شده و بر فرم و حجم ساختمان ها تأثیر می گذارد . در این مقاله به روش توصیفی– تحلیلی و با جستجو در کتب و مقالات مرتبط و تحلیل نمونه های موجود ، ضمن مروری بر روشهای سنتی استفاده از انرژی باد در معماری، نقش تکنولوژی های نو بر چگونگی بهره گیری از نیروی باد را تحلیل نموده و الگوهای نوین به کارگیری آن در ساختمان ها را معرفی می کنیم .

انرژی باد ، تکنولوژی نوین ، ساختمان