شعیب فرجی عبدالملکی - کارشناس ارشد مهندسی اکتشاف نفت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
علیرضا مهری - کارشناس ارشد مهندسی اکتشاف نفت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

هدف از این مطالعه بررسی سنگ های منشاء گدوان و کژدمی می باشد. جهت بررسی سنگ های منشاء، از روش ارزیابی تاریخچه ی تدفین و حرارتی حوضه رسوبی استفاده شده است. این روش یک تکنیک غیر مستقیم در ارزیابی سنگ های منشاء می باشد که با استفاده از مدل سازی حوضه رسوبی به مطالعه ی پارامترهایی همچون زمان زایش هیدروکربن از سنگ منشاء، نوع هیدروکربن تولیدی و تشخیص عمق تشکیل هیدروکربن می پردازد. در واقع با استفاده از این نوع مدل سازی می توان تاثیرات متقابل رسوب گذاری و فرونشست حوضه رسوبی بر روی تغییرات درجه حرارت نسبت به عمق و زمان، مراحل دگرگونی ماده آلی در رسوبات و چگونگی فرآیند بلوغ ماده آلی در سنگ منشاءبه بحث و بررسی پرداخت. شرایط رسوبگذاری و تدفین در حوضه رسوبی باعث افزایش درجه حرارت نسبت به زمان شده و شرایط دمایی جهت پختگی و بلوغ مواد آلی موجود در سازندهای منشاء را بوجود میآورد. دراین مطالعه با استفاده از نرم افزار پترومد منحنی های تاریخچه تدفین و تاریخچه حرارتی سنگ های منشاء گدوان و کژدمی واقع در میدان پارس جنوبی، بازسازی شده و میزان پختگی و بلوغ این دو سازند به روش ایزی.آر.او محاسبه گردیدند. در نتیجه این مطالعه سازندهای گدوان وکژدمی در میدان مورد مطالعه در محدوده قبل از پنجره نفت زایی قرار می گیرند. عدم بلوغ مناسب سنگ های منشاء گدوان و کژدمی با توجه به منحنیهای تاریخچه تدفین و حرارتی، به دلیل واقعشدن در عمق کم و زمان نسبتا کوتاه (زمان زمین شناسی) که از نهشته شدن این سنگهای منشأ می گذرد، عامل اصلی نرسیدن به پنجره نفت زایی در این سازندها می باشد.

تاریخچه تدفین و حرارتی؛ سنگ منشاء؛ سازند گدوان؛ سازند کژدمی؛ میدان پارس جنوبی