شهریار بابازاده - کارشناس ارشد موسسه تحقیقات برنج کشور
ناصر دواتگر - استادیار پژوهش موسسه تحقیقات برنج کشور
مجید نحوی - اعضاء هیات علمی موسسه تحقیقات برنج کشور
مجتبی رضایی

سد سپیدرود مه م ترین منبع تامین آب در اراضی شالیزاری استان گیلان است . کاهش منابع آب ناشی از احداث سدهای متعدد در بالادست این سد منجر به وقوع شرایط محدودیت آب در اراضی شالیزاری این استان شده است . در این شرایط ، شناسایی حسا س ترین مرحلهاز رشد گیاه برنج به تنش خشکی و تشخیص اثرات آن در بهینه سازی مصرف آب مهم می باشد. به همین منظور ، این پژوهش با شناساییمراحل حساس رشدی به تن ش آبی اجرا گردید . تنش در سه مرحله نیمه پنجه زنی، آغاز تشکیل خوشه و 50 درصد گ ل دهی در شد ت هایمتوسط و شدید بر گیاه اعمال شد . نتایج نشان داد که اعمال تنش خشکی بر عملکرد، تعداد پنجه بارور، تعداد خوشه در واح دسطح، تعداددانه بارور و پوک و ارتفاع بوته تاثیر معنی داری داشته اما بر وزن هزار دانه تاثیری نداشته است. برنج (رقم هاشمی ) به تنش خشکی درمراحل نیمه پنجه زنی و آغاز تشکیل خوشه نسبت به مرحله 50 درصد گل دهی حساس تر بوده و بطور متوسط عملکرد آن در شدت هایمختلف تنش به ترتیب به مقدار حدود 43 و 39 درصد نسبت به شرایط نرمال ( غرقاب دائم ) کاهش نشان می دهد. افت عملکرد در مرحلهنیمه پنجه زنی با کاهش پنجه زنی و تعداد خوشه در واحد سطح و درمرحله آغاز تشکیل خوشه با کاهش تعداد دانه بارور درخوشه و بالابودن درصد پوکی دانه همراه می باشد

اجزای عملکرد، برنج، تنش خشکی، مراحل رشد، رقم هاشمی