نعیمه صالحیان دهکردی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده منابع طبیعی و علومدریایی دانشگاه تربیت مدرس، نور، مازندران، ایران.
سیدمحسن حسینی - استاد دانشکده منابع طبیعی و علومدریایی دانشگاه تربیت مدرس، نور، مازندران، ایران

گیاه زرشکBerberis vulgaris L.درختچهای است که بومی کشورمان بوده و بدلیل خواص متعدد خوراکی میوهها وکاربردهای درمانی ریشه، ساقه و برگ آن دارای اهمیت فراوانی است و به جهت سازگاری خوب به زمینهای کمبهره نقش مهمیدر کشاورزی ایران دارد. اهمیت زیست محیطی درختچهی زرشک و خواص دارویی این گونه و کمبود منابع آبی برای آبیاری گونه- ها در عرصه های کاشت مصنوعی انگیزه تحقیق حاضر برای بررسی رشد و زندهمانی نهالهای زرشک در آزمایشی با رژیمهایمختلف آبیاری هر 7 روز، 11 روز، 21 روز و 22 روز یکبار شد. آزمایش در پنج تکرار در هر تکرار هشت نهال در قالب طرحکاملا تصادفی در منطقه فولاد مبارکهاصفهان اجرا شد. پس از طی دو سال دو دوره رویشی زندهمانی و رشد قطر تاجی و ارتفاعی نهالها با تحلیل واریانس یک طرفه بررسی شد. مقایسه دورهای آبیاری با آزمون چند دامنه دانکن صورت گرفت. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که بیشترین میزان رشد و درصد زندهمانی در دوره آبیاری هر 7 روز یکبار 111 درصد زندهمانی و کمترینمیزان در دوره آبیاری هر 22 روز یکبار 01 درصد زندمانی میباشد. لازم به ذکر است که بین دو تیمار آبیاری 11 روز یکبار و تیمار آبیاری 21 روز یکبار تفاوت معنیداری در رشد نهالها مشاهده نشد. در نهایت گرچه زندهمانی به طور معنیداری از شاهد به دور آبیاری 21 روز کاهش یافته است، اما مقدار آن در مقابل کاهشی که در هزینهها و صرفه جویی در مصرف آب ایجادمیگردد، قابل چشم پوشی میباشد. لذا نتایج این تحقیق دور آبیاری 21 روزه سه برابر شاهد را پیشنهاد مینماید که با توجه به اقلیم نیمهخشک و سرد منطقه نتایج حاصل میتواند در جنگلکاری و احیای عرصههای تخریب شده نواحی رویشی زاگرس که دارای اقلیم مشابه است مورد استفاده قرار گیرد.

دور آبیاری، رشد ارتفاعی، زندهمانی، جنگلکاری مصنوعی، زرشک