فاطمه امانی - موسسه علمی کاربردی جهاد دانشگاهی

پیش بینی آینده یکی از دغدغه های همیشگی بشر بوده است. امروزه با پیشرفت دانش، ترکیب علوم گوناگون این امکان را به بشر داده است کهبا استفاده از دانش، مسیر زندگی آینده را طراحی کند. شریعت مقدس اسلام با بهره مندی از منابع غنی، می تواند شیوه ها و منابع آیند ه پژوهی را غناببخشد. دانشمندان مسلمان با تأمل در موضوعات مرتبط با آینده پژوهی، مانند زندگی جاودان اخروی، عصر ظهور، قضا و قدر، و پیش بینی های بیان شدهدر روایات دینی، فصل جدیدی در این دانش ایجاد کرده اند. [20] آینده پژوهی به عنوان دانش شناخت و شکل دهی به آینده، امروزه جایگاه مهمی دردنیا پیدا کرده و وارد عرصه های مختلف زندگی بشر اعم از فرهنگ، سیاست، اقتصاد، اجتماع و... شده است. این دانش نو پدید، با اینکه ریشه در گذشتهتاریخ دارد ؛ اما سامان جدیدی پیدا کرده و دارای اصول، مبانی، رویکردها و روش های خاصی شده است. از آنجایی که رشد و بالندگی آینده پژوهی درغرب بوده، مبانی و اصول آن نیز از مدرنیته غربی تاثیر پذیرفته و رنگ و بوی اومانیستی و سکولار به خود گرفته است. بر این اساس برای بومی سازیآینده پژوهی، باید پالایش جدی در رویکردها و مبانی آن صورت گیرد و از منظر دینی- بخصوص از منظر قرآنی- به آن پرداخته شود. شناخت رویکردهای آینده شناسانه قرآن و توجه به جایگاه آموزه مهدویت در آن، می تواند کمک شایان توجهی در بومی سازی آینده پژوهی کرده و جنبه هایدینی آن را تقویت و یافته های آن را واقعی تر سازد. [13] آینده پژوهی، دانش 0شکل بخشیدن به آینده) به گونه ای آگاهانه و فعالانه است که می تواند بذررویاها آرزوها و آمارهای نجیب و اصیل یک ملت را باور کند. مهمترین هدف آینده پژوهی ایجاد تصویری از آینده است تا به بهبود آن بیانجامد. یکی ازحقوق گذشتگان بر ما، توجه به آراء و برنامه های ایشان برای ساختن آینده جامعه است. [2] در عصری که تغییر مداوم و عدم اطمینان از مهم ترین ویژگی های آن است و کسب و کارها هر روز با مسائل جدید و ناشناخته ای از جنس آینده روبه رو هستند، چگونه می توان برای آینده برنامه ریزی کرد. [3]

آینده پژوهی، طراحی آینده، رشد و بالندگی، پیشرفت دانش و بومی سازی