محمد مهدی فرقانی - استاد دانشگاه علامه طباطبائی
بابک اخوت پور - فوق لیسانس علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی،

این مقاله به بررسی نقش تمبر به عنوان یک رسانه در انتشار پیام های سیاسی منطبق با ایدئولوژی های نظام حاکم می پردازد. پیگیری و بیان این موضوع در واقع بدلیل استفاده های سیاسی و بعضا انتشار تمبر به مناسبت های سیاسی در ایران انجام گرفت. افدامی که کاملا می تواند در راستای بسطو گسترش پیام های سیاسی توسط دولت باشد اگرچه امروزه بخش خصوصی نیز می تواند با هماهنگی پست تمبر خود را منتشر کند اما پیام منتشر شده بر روی تمبر در واقع از یک نظام سانسور در دولت گذشته و بعد می تواند مجوز لازم را بگیرد. شاید یکی از اصلی ترین دلایلی که دولت به دانبال انتشار تمبر با پیام های سیاسی خاص است این باشد که تمبر تنها رسانه ای است که مرز نمی شناسد و می تواند براحتی از مرزهای جغرافیایی گذشته و بدست افرادی در دیگر نقاط دنیا برسد ضمن اینکه تمبر به عنوان یک وسیله سرگرمی توسط مجموعه داران بزرگ جمع آوری و در تاریخ ماندگار خواهد شد در حالی که در خصوص نشریان دیگر به دلیل صنعتی شدن تولیدات فرهنگی نسل آینده این گونه تولیدات را به عنوان یادگاری نزد خود نگه نمی دارد. دولت با این اقدام و ماندگار کردن نوع بینش سیاسی خود تلاش دارد روزهای تاریخی از دید خود را مستحکم کرده و به دشمنان و مخالفان خو پیام دهد در این مقاله سعی بر این است که اولا ثابت شود تمبر می تواند به نوعی رسانه و حتی رسانه جمعی تلقی شود . موضوعی که در هیچ یک از متون کتاب های حوزه ارتباطات به آن توجهی نشده است و از سوی دیگر با بررسی نمونه هایی از تمبرهای خاص سیاسی (بین سال های 1356 تا 1359 به عنوان سیاسی ترین سال های قبل و بعد از انقلاب) نشان داده می شود دولت به تمبر به عنوان یک ابزار انتشار دهنده پیام های سیاسی نگاه می کند و تنها جنبه سرگزمی برای آن قائل نیست.

تمبر، رسانه، افکار عمومی، ارتباطات سیاسی، ایدئولوژی