گلشن حاجی پور - دانشجوی کارشناسی ارشد سازههای آبی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز،
سید حبیب موسوی جهرمی - استاد گروه سازههای آبی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز،

سرریز نیلوفری یکی از سرریزهای مورد استفاده در دریاچه سدها به منظور تخلیه سیلابهای احتمالی از مخزن سد میباشد.این نوع سرریز در جایی که از تونل جهت انحراف آب استفاده میشود بسیار اقتصادی خواهد بود. اما در این نوع سرریز بر خلاف دیگر سرریزها سه مولفه سرعت شعاعی، محوری و مماسی وجود دارد که عامل اصلی ایجاد پدیده گرداب، مولفه سرعت مماسی میباشد زیرا باعث طولانی شدن مسیر حرکت آب و در نهایت کاهش بازده میگردد. گردابها همچنین باعث بوجود آمدن تلاطم و ورود هوا به داخل مجرای انتقال سرریز میشود. یکی از روشهای کنترل گرداب نصب تیغه های گردابشکن بر روی تاج سرریز میباشد. در این تحقیق با استفاده از یک مدل فیزیکی که شبیهسازی مخزن سد و سرریز نیلوفری میباشد و همچنین با نصب دو نوع گردابشکن، یکی به صورت مکعب مستطیل و دیگری به صورت زاویهدار به طوری که وجه بالاییاش با افق زاویه 15 درجه میسازد، سعی شده است قدرت گرداب کاهش یابد. در نهایت مشاهده خواهد شد که گردابشکن زاویهدار تاثیر بیشتری در کاهش گرداب وسطح آب و در نتیجه افزایش ضریب دبی سرریز نیلوفری دارد.

سرریز نیلوفری، گرداب، گردابشکن، ضریب دبی