فاطمه سادات طباطبایی - کارشناس ارشد بیماری شناسی گیاهی، سازمان جهادکشاورزی استان تهران
آیت الله سعیدی زاده - دانشگاه شاهد، گروه گیاهپزشکی

در این بررسی، تاثیر برهمکنش مایه زنی نماتد مولد غده (Meloidogyne javanica) جمع آوری شده از گلخانه ها و مزارع خیار ورامین و گرمسار و باکتری Rhizobium leguminosarum bv. Phaseoli جمع آوری شده از مزارع لوبیا چشم بلبلی ورامین در شرایط گلخانه ای و بر روی گیاهان لگومینوز (نخود ایرانی، نخود فرنگی ، لوبیا، عدس) موردبررسی قرار گرفت. گیاهان لوبیا رقم ( سان ری ) ، نخود ایرانی رقم ( سفید) ، نخود فرنگی رقم ( شمشیری) ، عدس رقم (گچساران) در گلدانهای حاوی یک کیلوگرم خاک سترون پرورش یافت و بسته به تیمار به خاک هر گلدان 3000، 2000 لارو سن دوم نماتد و یا 2 میلی لیتر سوسپانسیون باکتریایی حاوی 10 سلول (cfu) در هر میلی لیتر مایه زنی شد. آزمایش با ده تیمار شامل: کنترل (فاقد نماتد و باکتری)، نماتد به تنهایی، باکتری به تنهایی، باکتری+ دو هفته بعد نماتد ،نماتد + دو هفته بعد باکتری ، باکتری+نماتد همزمان، در سه تکرار در قالب طرح آزمایشی کاملاً تصادفی انجام گرفت. دوماه پس از مایه زنی تعداد گره و ماده بالغ نماتد و وزن تر ریشه و ساقه و تعداد گره های باکتریایی روی ریشه شمارشگردید. نتایج نشان داد که مایه زنی باکتری به تنهایی در مقایسه با بقیه تیمارها باعث افزایش وزن تر ریشه ، وزن تر ساقه ،تعداد گره های باکتریایی، در ریشه نخود ایرانی نسبت به سایر لگوم ها شد. در این تیمارها حضور باکتری، جمعیت نماتد رادر مقایسه با تیمار تنها نماتد کاهش داد. این یافته ها می تواند در مدیریت نماتد گره ریشه در لگومینوزها مد نظر قرار گیرد.

لگوم، نماتد، ریزوبیوم، خاک