زیبا جم زاد - عضو هیئت علمی و رئیس بخش تحقیقات گیاهشناسی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع

طبیعت و انسان اجزاء مهم و وابسته بهم در یک اکوسیتم هستند. پایداری اکوسیستم وابسته به برقراری تعادل بین اجزاء آن است. محیط زندگی انسان می بایستی به نحوی طراحی و برنامه ریزی گردد که بر آورنده نیاز های طبیعی او باشد. فضاهای سبز علاوه بر ایجاد محیط های زیبا در اطراف ما سرویس های مورد نیاز اکوسیستم را نیز ارایه می نمایند: تامین اکسیژن مورد نیاز، تثبیت خاک و تامین آب و مهمتر از همه در این دوره زمانی که به دلیل تغییر اقلیم، گرم شدن زمین موضوع چالش بر انگیز قرن حاضر است. استراتژی ایجاد فضای سبز در کشور می بایستی بر اساس شرایط آب و هوایی منطقه ای (استانی) و با توجه به تنوع مناطق رویشی ایران تعریف گردد. محدودیت اب یکی از اصلی ترین عوامل در طراحی و توسعه فضای سبز شهری است بنا بر این استفاده از گیاهان خشکی پسند و مقاوم به استرس آب می بایستی مورد توجه قرار گیرد. گونه های درختی و درختچه ای بیشترین تاثیر را در ایجاد چشم انداز در یک فضای سبز دارند و بدلیل ایجاد توده سبزقابل توجه، میزان جذب آلاینده ها و تولید اکسیژن و ترسیب کربن جو دارای کار آیی بالایی هستند.در طرح کلان باغ گیاهشناسی ملی ایران در جهت تحقق اهداف پیش بینی شده پروژه های تحقیقاتی متفاوتی بر روی گیاهان بومی بخصوص گونه های درختی و درختچه ای انجام شد. گونه های بومی در مقایسه با گونه های وارداتی تنوع ژنتیکی و قدرت سازگاری بالاتری دارند و نسبت به آفات و بیماری ها مقاوم ترند. برای تهیه و تولید آنها نیاز به خروج ارز از کشور نمی باشد و در مقابل توان بالقوه صادرات هستند. بر رسی روشهای کاشت و تکثیر، مطالعه سازگاری، روش های آبیاری و میزان اب مورد نیاز برای هر گونه طی طرح های تحقیقاتی مختلف انجام شد. نتیجه تحقیقات دستیابی به گونه های شاخص برای استفاده در فضای سبز شهر تهران و مناطق با آب و هوای مشابه بوده است. تعدادی گونه های درختی و درختچه ای به شرح زیر معرفی می گردند و کار برد انهادر طراحی فضای سبز توضیح داده می شود: Celtis caucasica; Celtis tourneforti; Elaeagnus angustifolia; Juniperus excelsa ; Juniperus communis;Quercus branti; Quercus infectoria; Quercus libani; Quercus robur subsp. pedunculiflora; Amygdalusscoparia; Cotoneaster lorestanica; Rhus coriaria.

خشکی پسند، فضای سبز، گونه های بومی