آنا پورعلی بابا - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت – دانشگاه آزاد اسلامی واحد
جلال شیری - آموزشکده فنی و حرفه ای سما، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

تخمین میزان تبخیر و تعرق گیاه مرجع ( ETo ) یکی از موارد بسیار مهم در برنامه ریزی آبیاری، تعیین بودجه آبی، برنامه ریزی امور زراعی و مدیریت یکپارچه سامانه های کشاورزی به شمار می رود. روش های متعددی برای تخمین این پارامتر وجود دارد که از آن جمله می توان به معادله پنمن – مونتیت – فائو اشاره نمود. در تحقیق حاضر از معادله های تجربی و نیاز روش های هوش مصنوعی عصبی– فازی و شبکه های عصبی مصنوعی برای تخمین ETo بهره برده شده است. لذا از آنجا که داده های درازمدت مربوط به تشعشع خورشیدی در ایستگاه های هواشناسی استان در دسترس نبود ، لذا ابتدا از داده های مشاهداتی هواشناسی مربوط به دو ایستگاه واقع در کشور اسپانیا (که مجهز به سامانه ثبت تشعشع خورشیدی هستند) بهره به عمل آمده و صحت مدل های موجود در شرایطی که از داده های واقعی و تخمینی تشعشع استفاده شود مورد بررسی قرار گرفت . حاصل امر، حاکی از افت قابل صرفنظر دقت مدل ها در حالت کاربرد داده های تشعشع تخمینی می باشد . و لذا می توان از داده های تشعشع خورشیدی تخمینی در محاسبات مربوط به ETo بهره برد. در ادامه با استفاده از داده های تخمینی تشعشع و نیز سایر آمار هواشناسی مربوط به ایستگاه های تبریز و مراغه، اقدام به بررسی مدل های هوش مصنوعی در حالت کاربرد درون ایستگاهی، متقاطع و کاربرد منطقه ای پرداخته شد.

تبخیر و تعرق گیاه مرجع، سیستم عصبی، فازی، شبکه های عصبی، معادلات تجربی