مرتضی بیکی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قم
هوشنگ لطف الهیان - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور- کرج
مجید کلانتر - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قم
مهدی خجسته کی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قم

به منظور بررسی اثر افزودنی های گیاهی بر عملکرد مرغان تخمگذار بخش های هوایی گرنه ، مریم گلی و وسمه و تخم شنبلیله به صورت آسیاب شده به تنهایی و یا مخلوط های مساوی دو و چهار تایی آنها به میزان 0/5 درصد وزنی به جیره پایه تخم گذار اضافه شد و در قالب طرح کاملا تصادفی به روش کرت های خرد شده با 12 تیمار و 3 تکرار تجزیه و تحلیل گردید. درصد تولید، متوسط تولید روزانه ، وزن تخم، خوراک مصرفی و ضریب تبدیل غذایی جیره ها در کل دوره و مقاطع 21 روزه مقایسه گردید. رنگ زرده، کیفیت داخلی و کیفیت پوسته تخم مرغ ها در کل دوره و مقاطع ماهانه مقایسه شد. استفاده از گیاهان دارویی اثر متفاوتی روی صفات تولیدی مرغ ها نداشت (0/05>p). در مقایسه با جیره شاهد جیره های حاوی گزنه- شنبلیله موجب کاهش درصد تولید و متوسط تولید روزانه و گزنه - مریم گلی موجب کاهش متوسط تولید تخم گردیدند (0/05>p). مریم گلی و مخلوط چهار گیاه درصد تولید و متوسط تولید بیشتری داشتند . افزودنی های گیاهی و ترکیبات دوتایی آنها به جز شنبلیله و مخلوط چهار گیاه موجب کاهش وزن تخم مرغ ها شدند (0/05>p). خوراک مصرفی جیره های حاوی افزودنی ها به ویژه گزنه و شنبلیله - وسمه بیشتر از جیره شاهد (0/05>p) و ضریب تبدیل غذایی بعضی از آنها نیز بیشتر بود (0/05>p). ضریب تبدیل غذایی جیره های حاوی مریم گلی و مخلوط چهار گیاه معادل جیره شاهد بود در مقایسه با جیره شاهد ، مریم گلی واحدها و کمتر (0/05>p)، وسمه و شنبلیله - مریم گلی رنگ زرده بیشتر (0/05>p) و گزنه - مریم گلی استحکام و ضخامت پوسته بیشتری داشتند (0/05>p). نتایج این آزمایش نشان داد که مریم گلی و مخلوط چهار گیاه در سطح 0/5 درصد جیره مرغ تخمگذار اثر مناسبی روی عملکرد تولید دارند ولی کیفیت پوسته را کاهش می دهند . برای افزایش واحد هاو، استحکام پوسته و رنگ زرده به ترتیب می توان از شنبلیله ، گزنه- مریم گلی و شنبلیله - مریم گلی استفاده کرد.

مرغ تخمگذار، گزنه، شنبلیله، مریم گلی، وسمه