یحیی قائدی - عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت معلم

ادعای ارتباط فلسفه با آموزش های مدرسه ای بر این پیش فرض استوار است که فلسفه می تواند حالت های انتقادی شاگردان نظیر ( تعجب کردن، درخواست معیار کردن و . .. ) و استدلال، شکل دهی مفهوم، برگرداندن و مهارت جستجوگری را در آنان پرورش دهد ( لیپمن (2000 فلسفه در مدرسه از یک طرف بحثی در حال پیشرفت، درباره نظام تربیتی آینده ماست به نحوی که می تواند آموزش های سالمی را در این رابطه که فلسفه چگونه می تواند در کلاس ها و سالن های مدرسه اجرا شده و درهم تنیده شود را فراهم نماید . بنابراین فلسفه برای کودکان، توضیح می دهد که چگونه هر معلم در هر موضوعی می تواند مدلی از پژوهش فلسفی را قبول کند و آن را با موقعیت کلاس درس سازگار سازد . فلسفه در صورتی که به عنوان فعالیتی همگانی و گفت و گویی برحسب آنچه سقراط انجام می داد درنظر گرفته شود، خیلی بهتر فهمیده می شود تا اینکه صرفاً به عنوان یک موضوع درسی درنظر گرفته شود که باید در حافظه کودک ریخته شود . ( اشهوگ (1999 از طرف دیگر باز بودن فلسفی، سؤال کردن و شگفت زده شدن از دنیا – خصوصیاتی انسانی که اغلب غیرقابل تردید، قابل تحسین و جامع هستند - ممکن است سطحی و حتی غیرمولد باقی بمانند . مگر اینکه از بصیرت دیالکتیکی سقراط سرچشمه بگیرد : » من می دانم که چیزی نمی دانم .« فلسفه برای کودکان برنامه ای است که کودکان را در تمام مباحث کلاسی در زمینه موضوعات فلسفی مشارکت می دهد . هدف این برنامه بهبود تفکر کودکان را از طریق معرفی بسیاری از » سؤالا ت بزرگ « به آنها و تو انا ساختن آنها به بررسی چنین سؤالاتی است . با استفاده از این برنامه، معلمان کودکان را به تفکر عمیق تر روی ایده هایی که در پی کار مدرسه ای آنها قرار دارد، تشویق می کنند . این اقدام عمدتاً در یک اجتماع پژوهشی کلاس درس صورت می گیرد . کودکان عمیقاً روی تفکر خود و مهارت های مورد استفاده خود تمرکز خواهند کرد و سپس آنها را هنگامی که در حال بررسی و تقویت ایده های خود و دیگران در پاسخ به معماهای فلسفی هستند، بهبود خواهند بخشید . این مقاله قصد دارد به سؤالا ت زیر پاسخ دهد . فلسفه برای کودکان در دوره ابتدایی چیست؟ چه اهدافی را دنبال می کند؟ دارای چه محتوایی است؟ چه مهارت هایی را مدنظر قرار می دهد؟ این برنامه درسی چگونه با برنامه درسی موجود تلفیق می شود؟ در این برنامه درسی چه رویکردهایی پیگری می شود؟

آموزش فلسفه به کودکان، برنامه ی درسی، دوره ی ابتدایی