محمد یوسفی - کارشناس ارشد طراحی شهری،دانشگاه علوم و تحقیقات تهران
حامد شاکر - کارشناس ارشد معماری منظر،دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران

معمار اولیه ایرانی با ایجاد فضاهای محدود و با به کارگیری سنگها و خشتهای نامنظم و بزرگ معماری آغاز شد و در همان اقدام بزرگ مرحله به مرحله تکامل یافت تا آنجا که در دوران ساسانی کاخ های بزرگ و باشکوه ساخته شداند. در این میان اصولی پایدار در معماری ایران وجود داشته کهنسل به نسل در بناهای گوناگون پایدار مانده و با تغییر مذهب نه تنها رو به زوال نگذاشته بلکه کامل تر و متعالی تر گشته است. در این مقاله سعی بر آناست تا با روش تحلیل تطبیقی به بررسی روند تغییرات در قبل و بعد از ورود اسلام در دو بنای شاخص این دوره ها یعنی آتشکده ها و مساجد، به عنوان کامل ترین نماد معماری متعالی و دینی مردم پرداخته شود و تعدادی از این ویژگی ها مانند سلسله مراتب، مقیاس و تناسب، تباین فضایی تضاد و... مورد تحلیل قرار گیرد

مساجد، سلسله مراتب، حس وحدت، کمال گرایی، نظم