محمدعلی ابراهیمی سعادتلو - گروه آموزشی علوم پایه دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز- ایران
غفار اردلانی - گروه آموزشی علوم پایه دانشکده دامپزشکی دانشگاه ارومیه، ارومیه- ایران

هدف: مطالعه مسیر و تعداد کانالهای داخل جسم غاری و ارتباط آنها با هم و با فضاهای غاری. نمونه ها: بیشت ا ندام جفتگیری گاومیش نر بالغ. روش: از انتهای قطع شده آلت تناسلی، به داخل کانالهای جسم غاری و مواد رنگی پلاستیکی نظیر لاتکس و رزین رودوپاس تزریق گردید و بعد از هضم بافتهای نرم در اسید، مسیر این کانالها و نحوه ارتباط آنها مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج: تعداد این مجاری در ناحیه ابتدایی بدنه آلت تناسلی یکی بوده که به نام مجرای پشتی آلت تناسیل نامیده می شود. این مجرا به طور واضح تا قبل از خم S شل در قسمت پشتی آلت تناسلی ا دامه پیدا می کند و توسط مجاری ریز خون فضاهای غاری این ناحیه را تأمین خواهد کرد ولی بعد از آن کم کم محو شده و جای خود را به دو مجرای شکمی- جانبی می دهد. بعد از خم S شکل فقط مجاری شکمی- جانبی در طول آلت تناسلی به طور واضح دیده می شوند که در طرفین شیار پیشابراهی به سمت جلو ادامه پیدا می کنند. در بخش آزاد آلت تناسلی این مجاری شکمی- جانبی هر کدام با دو یا سه شاخه طولی تقسیم شده که یکی از آنها تا انتهای آلت کشیده می شود. نتیجه گیری: وجود ا ین کانالها به صورت واضح در طول آلت تناسلی و ا رتباط زیاد اینها با فضاهای غاری کوچک توجیه کننده نعوظ سریع در این حیوان است. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، (1382)، دوره 58، شماره 3، 210-207.

کالبد شناسی، گاو میش، اندام جفت گیری، جسم غاری، کانالهای داخلی