فرهنگ بابا محمودی - گروه بیماری های عفونی و گرمسیری، دانشگاه علوم پزشکی مازندران
محمدرضا حق شناس - گروه میکروب شناسی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران

ویروس هپاتیت B یکی از مهم ترین مشکلات بهداشتی انسان در جهان می باشد و باعث هپاتیت حاد و مزمن، سیروز کبدی و یا هپاتوسلولار کارسینوما می شود. ویروس هپاتیت B شامل یک DNA دو رشته ای حلقوی و پوشش دار است که به 8 ژنوتیپ مختلف طبقه بندی می شود (A- H). شیوع ژنوتیپ های مختلف HBV در مناطق مختلف متفاوت بوده و ژنوتیپ غالب در ایران ژنوتیپ D می باشد. براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی بیش از دو میلیارد نفر در دنیا با این ویروس مواجهه دارند و در حال حاضر بیش از 350 میلیون نفر یعنی قریب 5 درصد از انسان های کرهزمین این ویروس را با خود حمل میکنند و عدهای از آنها مبتلا به هپاتیت مزمن و یا نارسا یی و سیروز و یا سرطان کبدی بوده. سالیانه عامل مرگ یک میلیون نفر و منبع آلودگی مهمی برای دیگران نیز می باشند. شیوع ویروس هپاتیت B در دنیا 20 - 0/1 درصد می باشد که به سه گروه تقسیم می شوند: 1- مناطقی دارای شیوع کمتر از 2 درصد، 2- مناطقی دارای شیوع 7-2 درصد و 3- مناطقی با شیوع بیش از 8 درصد. طبق بررسی های انجام شده در ایران 3/8 - 1/3 درصد افراد ناقل مزمن این ویروس می باشند. با شناسایی این ویروس و راه های انتقال آن دانشمندان درصدد تهیه واکسن برای پیشگیری و کشف داروهایی جهت درمان آن برآمدند که از حدود سه دهه قبل عملی و موفقیت های زیادی نیز کسب شده است. واکسیناسیون علیه این ویروس از سال 1372 در کشور ما شروع شد و در حال حاضر یکی از 9 واکسن مرسوم و الزامی برای کودکان ایران می باشد. در رابطه با پیشگیری از عفونت هپاتیت B از طریق ایمن سازی فعال همه اتفاق نظر دارند ولی در مورد چگونگی شروع درمان و تنوع دارویی و طول مدت درمان اختلاف نظر وجود دارد. هدف مقاله حاضر مروری بر هپاتیت B مزمن، نظرات موجود در رابطه با زمان شروع درمان، داروهای موجود و نحوه استفاده از آن و چگونگی پیگیری بیماران می باشد.

ویروس هپاتیت B، هپاتیت B مزمن، روش های درمانی، هپاتوسلولار کارسینوما، سیروز کبدی