حسن نظری زاده - دانش اموخته کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی اصفهان
حسین معیمی پور - کارشناس دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

هجده راس گاو برای بررسی ، نحوه رفتار آنها در برابر استرس انتخاب شدند در ضمن اولین شیردهی به صورت طبقه بندی بر اساس میزان کورتیزول از سطح n=10 تا n=8 تحت استرس ناشی از جداسازی قرار گرفتند در این زمان مطالعه این گاوها که اکنون در مرحله دوم شیردهی خود هستند برای بررسی تاثیر جداسازی گروهی بر روی نفوذ غشاء سلولی در پستانداران مورد استفاده قرار گرفتند در زمان آزمایش هر گاو به تنهایی از یک گله 55 راسی جدا گردید. بعد از اولین ساعت جداسازی هر گاو برای تحریک غشا سلولی یک تزریق اندوتکسین دریافت نمود و برای اندازه گیری میزان نفوذ غشاء سلولی چندین نمونه خون گرفته شد و از لاکتوز موجود در خون به عنوان معرف استفاده گردید پس از گذشت یک ساعت از جداسازی استرس، باعث افزایش نفوذ غشاء سلولی در هر دو گروه شد که با تزریق اندوتکسین نیز افزایش بیشتری پیدا کرد گرچه میزان نفوذپذیری در هر دو گروه به مقدار قابل توجهی تغییر نکرد مقدار آن در گروهی که از کورتیزول بالاتری برخوردار بودند پیوسته بیشتر بود ضمنا این گروه در برابر استرس حساس تر بودند. در نتیجه استرس روانی به علت اینکه موجب می شود عناصر سرم وارد شیر می شود ممکن است به طور معکوسی بر کیفیت شیر تاثیر گذارد.

استرس جداسازی، اندوتکسین، شیر، غشاء سلولی