جلیل توتونچی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد، گروه اقتصاد، یزد، ایران
مریم افتخاری پورشفتی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد، گروه اقتصاد، یزد ایران (دانشجوی کارشناسی ارشد رشته توسعه اقتصادی و برنامه ریزی)
مبارکه رجایی لطف آبادی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد، گروه اقتصاد، یزد ایران (دانشجوی کارشناسی ارشد رشته توسعه اقتصادی و برنامه ریزی)

در نظام مالی مبتنی بر ربا، استفاده گسترده از ابزارهای بدهی تأمین مالی مانند قرضه متداول است. استفاده از این ابزارها در مالیه اسلامی بدلیل تحریم ربا امکان پذیر نمی باشد. صکوک به عنوان یکی از ابزارهای مالی اسلامی می تواند جانشین کارآیی در این ارتباط باشد. برای تبیین کارآیی صکوک، بررسی عملکرد این ابزار در تأمین کسری بودجه دولت، تأمین مالی بنگاه های اقتصادی و نحوه مدیریت و پوشش ریسک حائز اهمیت ویزه ای است. در این مقاله، ابعاد فقهی و اقتصادی صکوک بررسی می شود و تلاش می گردد کارآیی این ابزار مورد ارزیابی قرار گیرد و نشان داده شود که در نظام مالی اسلامی استفاده از اصول و موازین اسلامی نه تنها مانع توسعه ابزارهای مالی اسلامی نیست، بلکه زمینه ساز رشد بازارمالی است. یافته های این بررسی بیانگر برتری صکوک نسبت به اوراق ربوی و تأیید کارآیی صکوک از جنبه کمک به رشد تأمین مالی است. یافته های این بررسی بیانگر برتری صکوک نسبت به اوراق ربوی و تأیید کارایی صکوک از جنبه کمک به رشد تأمین مالی، امکان مدیریت بدهی بخش عمومی، تبدیل به اوراق بهادار کردن و نقد شوندگی با مدیریت نقدینگی کارآیی صکوک است.

نظام مالی، ربا، مالیه اسلامی، ابزارهای مالی اسلامی، صکوک