نیما ولی بیگ - دکترای مرمت و احیای بناهای تاریخی، استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه هنر اصفهان، دانشکده مرمت
شفق توکلی - کارشناس ارشد مرمت و احیا بناهای تاریخی، دانشگاه هنر اصفهان، دانشکده مرمت

یکی از اصول طراحی معماری کهن، بر اساس اقلیم منطقه ی بنای مورد نظر بوده است. از عناصر معماری سنتی که بر اساس طراحی زیست اقلیمی بنیان نهاده شده، بادگیر است که با انرژی تجدیدپذیر باد عمل می کند.. با صنعتی شدن جامعه و استفاده از سوخت های فسیلی تجدید ناپذیر، به کار گرفتن انرژی های پاک و تجدید پذیر کمرنگ شده و بادگیر به عنصری گمشده در بین فضاهای معماری بدل گشته است. با به کار گیری مفهوم بادگیر می توان، در مصرف انرژی های تجدید ناپذیر صرفه جویی و به پاک شدن محیط زیست کمک کرد. بادگیر با بهره گیری از انرژی باد، نقش موثر و مستقیم در تنظیم شرایط محیطی و سرمایش بناهای کهن دارد. تاکنون پژوهش های بسیاری بر روی عملکرد، فرم و گونه شناسی بادگیرهای ایرانی انجام شده است. اما در این میان، کمتر پژوهشی را می توان یافت، که مفهوم این عنصر را در بناهای تاریخی بار دیگر احیا کند. در این مقاله با بررسی های کتابخانه ای و برداشت های میدانی، اقلیم گرم و خشک ایران و منطقه کرمان معرفی و انرژی های پایدار بررسی شده است. این پژوهش در صدد است تا با به کار گیری مفاهیم معماری سنتی، در مصرف انرژی ها و هزینه ها، صرفه جویی کرده و تعامل بین انسان و طبیعت را برقرار سازد. با توجه به یافته های این پژوهش آشکار شد می توان، با الهام پذیری از مفاهیم کهن، ساختارهایی با کمترین دخالت ممکن، در جهت همخوان کردن معماری از لحاظ بهینه کردن شرایط آسایش انسانی در بناها به روز ساخت. همچنین گامی در جهت توسعه معماری پایدار برداشت

انرژی های تجدید شونده، معماری پایدار، باد، اقلیم، بادگیر