علی یوسفی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست دانشگاه تهران
مریم یزدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران-محیط زیست دانشگاه شیراز
سعید بقری - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران
علی نقی خانی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست دانشگاه تهران

قرآن کریم معجزه جاوید پیامبر خاتم، علاوه بر همه منزلت های فوق بشری، دارای مبانی علمی بسیار ظریفیست که در پی پیشرفت علوم مختلف برخی از آنها در قرن حاضر و طول سالهای اخیر، توسط دانشمندان بنام دنیا، نظریه پردازی و اثبات شده اند. مفهوم آب مجازی برای اولین بار توسط پروفسور تونی آلن در سال 1993 به منظور اشاره به مقدار آب موجود و قابل دسترس در سیستم جهانی از طریق مبادله کالاهای کشاورزی، ارائه گردید.با وجود بیش از 100 آیه در مورد آب در قرآن، برآن شدیم که ابتدا مفهوم آب مجازی را به صورت علمی بررسی کرده و برخی از آیات مربوط به این موضوع را استخراج نموده و ارتباطات بین این آیات و آب مجازی را کشف کنیم. از بررسی آیه کریمه (( أنْزلْناه من السماء فاخْتلط به نبات الْأرْض فأصْبح هشیماً تذْروه الریاح)) (سوره کهف آیه 45) در با بررسی تفاسیر گوناگون به وضوح پیداست که قرآن عامل اصلی موجودیت گیاهان را آبی می داند که از آسمان به صورت پیوسته نازل می شود. این پیوستگی در مصرف آب توسط گیاه اشاره به مفهوم آب مجازی دارد که طی فرآیند جذب آب از ریزوم ها و دفع از روزنه ها، حجم زیادی از آب مصرف می شود بی آنکه در گیاه ذخیره شود. در انتهای آیه اشاره به توانایی خداوند در ایجاد شرایطی می کند که می تواند گیاه را بخشکاند و در هوا معلق گرداند. این شرایط در کتاب Crop evapotranspiration منتشر شده در سازمان FAO، به سه فاکتور هواشناسی، مشخصات گیاه و شرایط زیست محیطی تقسیم می شود. که پارامتر هواشناسی تاثیرگذار بر فرآیند تبخیر – تعرق، تابش، دمای هوا، رطوبت و سرعت باد می باشد. که با تغییر هریک، توان تبخیر-تعرق افزایش یافته تا گیاه تمام آب خود را از دست داده و به اصطلاح قرآن "هشیم" شود.

آب مجازی در قرآن، تبخیر-تعرق، تونی آلن ، تفسیر علمی ، معجزه علمی قرآن