فهیمه عضد - دانشجوی کارشناسی ارشد حشرهشناسی کشاورزی، دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان
شهناز شهیدی نوقابی - استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان
کامران مهدیان - استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان

اثرات کشنده و زیرکشنده اسپیروتترامات بر تخم کفشدوزک Fabricius Menochilus sexmaculatus در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. تخم های کفشدوزک به روش غوطه وری در محلول آفت کش (غلظت های 25، 50 و 100 پی پی ام) تیمار شدند. در این آزمایش درصد تفریخ تخم ها، مدت زمان رشد مراحل نابالغ، درصد خروج حشرات کامل از شفیره و طول دوره ی قبل از تخم ریزی اندازه گیری شد. نتایج پژوهش نشان داد تیمار تخم ها با اسپیروتترامات موجب کاهش معنی دار درصد تفریخ تخم ها، و درصد خروج حشرات کامل از شفیره و افزایش معنی دار طول دوره ی قبل از تخم ریزی و طول دوره ی لاروی شد. نتایج نشان داد که درصد تفریخ تخم در تیمار شاهد با تیمار اسپیروتترامات 25پی پی ام بدون تفاوت معنی دار، در صورتی که در تیمارهای 50 و 100پی پی ام کاهش معنی دار مشاهده شد. درصد خروج حشرات کامل از شفیره در سه غلظت آفت کش به طور معنی داری نسبت به شاهد کاهش داشت. طول دوره قبل از تخم ریزی در تیمار شاهد با تیمار اسپیروتترامات 25 پی پی ام (2 روز) یکسان بود، در حالی که، در غلظت 50 پی پی ام طول دوره قبل از تخم ریزی به 4 روز افزایش یافت و تفاوت چشم گیر در غلظت 100 پی پی ام داشت (6 روز). با توجه به اثرات منفی اسپیروتترامات بر نشو و نمای مراحل نابالغ کفشدوزکM. sexmaculatus جایگزینی این آفت کش با یک آفت کش ایمن تر در باغ های پسته ضروری به نظر می رسد. اما، از آنجا که این آفت کش دارای قابلیت های قابل توجهی از جهت کنترل حشرات مکنده و به ویژه پسیل پسته دارد توصیه می شود تا با تنظیم روشهای کاربرد و با در نظر گرفتن زمان مناسب برای مصرف آن، تا حد امکان به اثر انتخابی دست یافت.

اسپیروتترامات، پسیل معمولی، روش غوطه وری، کفشدوزک شش زیگزاگی