سیده فرزانه طباطبایی - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه هنر اسلامی تبریز.
امید توزنده جانی - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه شهید بهشتی تهران.

در مشکل مناسب سازی عبور و مرور آنجایی اهمیت خود را نشان می دهد که نامناسب بودن آن به عنوان یکی از عمده ترین مشکلات سالمندان مطرح است و در حال حاضر بسیاری از اماکن عمومی، معابر، خیابان ها، پارک ها و مکان هایتفریحی برای سالمندان مناسب نشده و سالمندان نمی توانند براحتی وارد اجتماع شده و از امکانات آن استفاده کنند . شرایط نامساعد شهری در کنار مشکلات جسمی و روحی که بسیاری از سالمندان در سنین پیری و از کارافتادگی با آندست و پنجه نرم می کنند، موجب آن می گردد که در صورت عدم توجه به این مشکلات و حل نشدن آنها، در چند دههی آتی، سالمندان که در آن زمان حدود 22 % جمعیت کل را به خود اختصاص خواهند داد، با مشکل حضور در شهر مواجه شده و ما شاهد بحران ناتوانی اجتماعی این قشر اجتماعی خواهیم بود . بسیاری از کشورهای دنیا جمعیت سالمندی خود رافراموش نکرده اند و حتی برای بهره مندی از توانایی های این قشر ، حضور فعالانه آنها در اجتماع و احساس رضایتمندی از زندگی، برنامه ریزی های ویژه ای دارند. اما متاسفانه در ایران توجه به این قشر تنها در زمینه پزشکی و روان پزشکی دنبالشده و کمتر به موضوع سالمندان شهر پرداخته شده است؛ که این موضوع و مناسب نبودن فضاهای حرکتی در شهر بهمنظور حضور این قشر، که بخصوص موجب ناتوان شدن سالمندان برای حضور در شهر گشته است. ناتوانی که این بار فیزیک بدنی سالمندان موجب آن نبوده است . در این نوشتارتلاش می شود که به پرسش های؛ خیابان مطلوب برایسالمندان دارای چه ویژگی هایی می باشد؟ با چه راهکارهایی می توان فضای شهری سالمندپذیردرشهرها ایجادکرد؟ پاسخ داده شود و با توجه به شرایط موجود، مطالعات، پژوهش ها، طرح ها، ضوابط، قوانین و مقررات ویژه ای، برای فضاها و سیستم حرکتی موجود به منظور نگاه جدی تر به قشر سالمندان و دغدغه های آنها، ارائه می گردد تا بتوان از بحران ناتوانی اجتماعی به عنوان یک گروه سنی مهم و پرجمعیت جلوگیری کرده و آن را تبدیل به یک پتانسیل اجتماعی نمود.

سالمند، فضای شهری سالمندپذیر، سیستم حرکتی سالمندان