مهدی مرتضوی - دانشیار گروه باستانشناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان
علی ماهفروزی - سرپرست پروژههای باستانشناسی حوزه جنوب و جنوب شرق دریای خزر
عابس نصیری - دانشجوی دهتری باستانشناسی پیش از تاریخ، دانشگاه سیستان و بلوچستان

بخش دودانگه در منتهی الیه جنوب شهرستان ساری و در منطقهای موسوم به هزار جریب واقع است. تپه سد در محل تلاقی سه دره، نسبتاً باز با جریان آبهای سطحی و دایمی رودخانه عروس و داماد و فصلی رسکت قرار گرفته و در حال حاضر به صورت بایر است. این تپه در جریان عملیات عمرانی جاده سازی و سد سازی در دو نوبت قبل و بعد از انقلاب دچار دگرگونی شده در سطح و بخشی از محوطه، دپوی خاک مشاهده می شود. این بخش دارای دادههای متنوع از دوره چشمه علی تا پایان حصار II بوده که جهت شناخت بستری لایهشناختی آن تصمیم به انجام گمانهزنی در سه نقطه گرفتیم.همچنین با توجه به نتایج اولیه که بیانگر دادههای فرهنگی از دوره حصار I تا اواخر حصار II بوده هیأ تصمیم به باز هردن گمانه چهارم در بخش شمالی محوطه گرفت که دادههای بدست آمده در آن بیانگر ویژگیهای فرهنگ چشمه علی تا آغاز حصار I است.این مقاله با استفاده از مطالعیکات قوم باسیکتان - شناسی به مشاهده چگونگی استفاده انسان از محیط اطراف و بازسازی زندگی در دوره مس وسنگ تپهسد دشت فریم میپردازد و در فرایندی تمثیلی مدل قوم باستانشاختی برگرفته از زمینه زنده در راستای تفسیر دادههای زمینه مرده در تپه سد به کارگرفته شده است.در این تحقیق پرسشی مطرح است که چگونه میتوانیم معماری و دادههای یافت شده در کاوش باستانشناسی تپه سد را به مردمان کوچنشین دوره مس و سنگ این منطقه نسبت دهیم؟فرضیه این تحقیق این است که معماری مردمان دوره مس و سنگ دشت فریم با معماری امروزی مردمان منطقه دارای مشابهتهای فراوانی است

قوم باستانشناسی، مس و سنگ،تپه سد، معماری، مردمان کوچنشین امروز