ملکه حیدری - دانشجوی کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان
رضا مهرآفرین - دانشیار دانشگاه سیستان و بلوچستان

آتش همواره از دیرباز تاکنون در فرهنگ ایرانی مورد احترام بوده و از آن به عنوان پدیدهای نیرومند و ماوراطبیعی یاد میکردهاند.چنانکه بازتاب آن در کیش باستانی ایرانیان - مزدیسنا- کاملاً آشکار است و آن را مظهر و تجلی اهورامزدا که به شکل نور بود میدانستند. از اینرو زرتشتیان در ادوار مختلف، آتش را گرامی میداشتند و برای افروختن و نیایش آن مکانهای پاک و مقدسی بر پا میشد. نیایش آتش و تشریفات دینی وابسته به آن از مراسم عمده و پیچیدهی زرتشتیان از زمان ظهور دین به این سو است که در هر دوره طی آداب خاصی انجام میشد.این پژوهش در صدد است با مطالعهی اسناد و مدارک کتابخانهای و همچنین بازدید از آتشکدههای استان یزد مراسم عبادی و تشریفات دینی زرتشتیان را در این مراکز عبادی مورد مطالعه و بررسی قرار دهد و تشریفات دینی اخیر را با دورهی ساسانی مورد مطابقت قرار دهد. مطالعات و بررسیها نشان میدهد که زرتشتیان به منظور ستایش اهورامزدا، دادن فدیه و نذورات به آتش، اوستاخوانی و... به آتشکده مراجعه میکنند. این مراسم در دوره ساسانیان به صورت گسترده و با سلسله مراتب مختلف روحانیون زرتشتی انجام می- گرفته است که به مرور زمان بسیار ساده و امروزه توسط موبد نگهبان آتش انجام میگیرد.

آتش، آتشکده، اوستا، آتشبان، تشریفات دینی زرتشتیان