محمد علیزاده - عضو گروه پژوهشی پژوهشکده محیط زیست دانشگاه امیرکبیر و معاونت دفتر برر
علی ترابیان - دانشیار دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
فریبا فتحی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی محیط زیست دانشگاه تهران
سعید نگهبان - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی محیط زیست دانشگاه تهران

ذرت از گیاهان مهم زراعی جهت مصرف دام می باشند در بررسی مقدار تجمع فلزات سنگین در ذرت نام برده تحت آبیاری با آب چاه و فاضلاب و مقایسه آماری با مقادیر معمول و مجاز مجموع عناصر سنگین دراندام های مختلف، درطول سال 1384 نتایح به این صورت حاصل شد : مقدار تجمع در بوته ذرت آبیاری شده با فاضلاب ppm 13/4 حدود 1/5 برابر بوته ذرت آبیاری شده با آب چاه می باشدبه غیر از منگنز و روی تجمع باقی عتاصر بیش از حد مجاز درون گیاه بوته ذرت می باشد،در بلال و دانه ذرت مقادیر نیکل،کروم،سرب،روی کمتر از حد مجازومنگنز و کادمیم بیشتر از حد مجاز درون گی اه می باشد ،در بوته ذرت آبیاری شده توسط فاضلاب تجمع کادمیم دراندام هوایی در صالح آباد، ده خیر و در دانه و بلال هر سه منطقه وتجمع سرب در اندام هوایی در منطقه طالب آباد وصالح آباد و در ریشه در ده خیر و صالح آباد بالاتر از حدتعلیف دام است . مقادیر انتقال فلزا ت سنگین به اندام هوایی ) TF) بوته ذرت در هر سه منطقه بسیار بالاتر از حد مجازو ،مقدار انتقال سرب بالاترین اختلاف با مقدار استاندارد انتقال رادر بین فلزات اندازه گیری شده در 3 منطقه دارا می باشد . در گیاه یونجه تجمع فلزات سنگین در مجموع در چین اول بیشتر از چین د وم مشاهده شده و،مقدار تجمع فلزات سنگین ( به استثناء نیکل،کروم، سرب در طالب آباد و کادمیم و روی در ده خیر ) در برداشت اول گیاه یونجه آبیاری شده با فاضلاب 4-2 برابر مقادیر تجمع یافته با آب چاه بود . در آبیاری با فاضلاب مقدارتحمع یافته منگنز و روی در چین اول و دوم و کادمیم در چین دوم برداشت یونجه، پایین تر از حد مجاز ولی مقدار نیکل و سرب و کروم در چین اول و دوم و کادمیم در چین اول بیش از مقادیر طبیعی و مجاز گیاه می باشد و در یونجه آبیاری شده با فاضلاب کادمیم ، در طالب آباد،صالح آباد و ده خیر بیش از حد مجاز تعلیف دام می باشد . مقادیر و ضرایب انتقال ) TF) فلزات سنگین از خاک به اندام هوایی در سرب کمترین مقدار انتقال را نشان دادند،در در چین دوم مقدار انتقال خصوصأ در موردکادمیم ،آهن ،کروم کاهش یافت .

فلزات سنگین،ذرت،تهران