مرتضی محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد
عبدالرضا باقری - استاد گروه به نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
نوید چلوارفروش - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد

قهوهای شدن عمدهترین مشکل در کشت بافت گیاهی میباشد. تقریبا کشت بافت تمامی گیاهان چوبی با مشکل قهوهای شدن و یا نکروزه شدن روبرو میشوند. اغلب گیاهان علفی در مراحل واکشت به نحوی با قهوهای شدن روبرو م یشود و انجام مراحل بعدی کشت بافت را تحت تاثیر قرار می دهد. این مشکل در انتقال ژن توسط آگروباکتریوم نیز حائز اهمیت است. قهوهای شدن همچنین در فیزیولوژی پس از برداشت سبزیجات و میوهها اهمیت خاص دارد. استفاده از رو شهای مهندسی کشت بافت همانند اندازهگیری آنزیمها و ترکیبات پلیفنولی میتواند برای انتخاب روش کاهش اثرات مخرب حضور ترکیبات فنولی مفید باشد. استفاده از این روشها از اتلاف مواد آزمایشگاهی، زمان و مواد گیاهی تا حد قابل قبولی جلوگیری کند. بهطور کلیهر عاملی که گیاه را در شرایط تنش قرار دهد میتواند موجب ترشح مواد پلیفنولی شود در این میان نقش عوامل ژنتیکی، شرایط رشد، زمان نمونهگیری و نوع ریزنمونه تاثیر بارزتری دارد. روشهای کاهش قهوه ای شدن را میتوان به سه دستهکاهش بخش عمدهای از مواد پلیفنولی پیش از کشت بافت، کاهش مقدار ترکیبات فنولی در اطرف ریزنمونه در ظرف کشت بافت هنگام استقرار ریزنمونه و کاهش فعالیت آنزیمهای مرتبط با قهوهای شدن توسط رقابت در جذب سوبسترا و یا حدفعامل فعال کننده آنزیم تقسیم بندی کرد. این مقاله با هدف ارائه دیدگاهی کلی در رابطه با مشکل قهوهای شدن در برنامههای کشت بافتی تهیه شده است.

قهوهای شدن، ریزازدیادی، ترکیبات پلیفنولی