نازنین دهناد - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده معماری، دانشگاه آزاد اسلامی
ندا دهناد - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده پژوهش هنر، دانشگاه شیراز

مکان از دیروز تا امروز به صورت پیوسته با وجود آن همراه بوده و به زندگی آن معنا بخشده است و این پیوستگی نوعی تعلق به مکان ایجاد کرده است. تعلق به مکان منجر به شکلگیری روابط اجتماعی بین ساکنین در مکانهای زیستی میگردد. هدف این پژوهش بررسی و ارزیابی مولفههای تاثیرگذار بین تعلق مکان و نقطه تلاقی ساختارهای اجتماعی در به وجود آمدن تعلق جمعی در مکانهای زیستی و تاثیر رابطه متغیرها برکیفیت مکان میباشد. در پژوهش حاضر از روش پیمایشی استفاده شده و ابزار سنجش پرسشنامه است. جامعه آماری این پژوهش را ساکنین دو محله زیستی سنتی و جدید تشکیل میدهد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 340 به دست آمده است. پرسشنامهها به روش خوشهای تصادفی بین ساکنین توزیع گردید. برای تجزیه و تحلیل از نرم افزارSPSS استفاده شده است. نتایج در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی بررسی و از آزمون ضریب همبستگی پیرسون برای بررسی فرضیات تحقیق استفاده شده است. اعتبار ابزار سنجش تحقیق از طریق اعتبار محتوایی و اعتبار صوری به دست آمده است. آلفای کرونباخ به دست آمده در متغیر تعلق مکان0/773 و در سطح بالا میباشد. نتایج نشان داد که متغیرهای هویت مکان مشارکت، خوانایی، امنیت و رضایت بر تعلق مکان در زیستگاهها تاثیر داشته و متغیر سابقه زندگی تاثیری بر تعلق مکان نداشته است. همچنین، بین تعلق مکان و ساختارهای اجتماعی و تعاملات اجتماعی رابطهای معنادار وجود دارد. مدل نظری تحقیق اثبات کرد فرایند مفاهیم تعلق مکان و ساختارهای اجتماعی میتواند منجر به تعلق جمعی در مکان شود. همچنین تعلق به مکانهای سنتی نسبت به مکانهای جدید بالاتر بوده است؛ به طوری که پیوند بین تعلق مکان و تعلق جمعی موجب پایداری و مطلوبت بیشتری در مکانهای زیستی میشود و زمینههای تحقق سکونت اجتماعی را بین ساکنین فراهم میکند

تعلق مکان ، تعلق جمعی ، ساختارهای اجتماعی ، سکونتگاه