محسن جعفری بهزادکلایی - عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور

بیع در ماده 338 قانون مدنی چنین تعریف شده است بیع عبارت است از تملیک عین به عوض معلوم این تعریف که برگرفته ازتعریف بیع توسط برخی از فقهای امامیه است دلالت بر تملیکی بودن عقد بیع می نماید و ظاهراً با تعریفی که از عقد در ماده 183 قانون مدنی ارائه شده در تعارض می باشد چرا که مستنبط از ماده اخیر، عهدی بودن عقود است، نه تملیکی بودن آنها . ازدیگر مسائل مربوط به این ماده، اموال غیر مادی است که باید بررسی نمود آیا بیع تلقی می شوند یا خیر؟ همچنین قراردادهای مشابهی وجود دارند مانند معاوضه ، اجاره، قرض، هبه معوض و صلح که بعضاً مسائل دشواری را درتشخیص ماهیت عقود انجام شده مطرح می کنند که نیازمند معین و مشخص نمودن ضوابط دقیق جهت تشخیص بیع از چنین قراردادهای مشابهی است. ثمره ی عملی این تمایز در اختلاف احکام و آثار مترتب بر این نهادهای حقوقی است. بر همین اساس تبیین مفهوم عقد به عنوان ام العقود در حقوق ایران و ارائه معیارهایی برای تمییز آن ازسایر قراردادها و همچنین بررسی تطبیقی موضوع در حقوق مصر، حائز اهمیت است.

بیع، عقد، اموال غیر مادی، عوض ، قراردادهای مشابه