ناهید فتحی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
همت الله پیردشتی - دانشیار گروه زراعت، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
مرتضی نصیری - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات برنج کشور - معاونت مازندران
اسماعیل بخشنده - دانشجوی دکتری فیزیولوژی مولکولی، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

به منظور بررسی اثر اقلیم های متفاوت محلی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم بومی و اصلاح شده برنج (طارم هاشمی وشیرودی) آزمایشی در سال زراعی 1393 در سه منطقه استان مازندران به نام های بابلسر، آمل و پل سفید به ترتیب با ارتفاع 21-،100 و 700 متر از سطح دریا اجرا گردید. اندازهگیری صفات مرتبط با عملکرد و اجزای عملکرد در زمان رسیدگی برداشت انجامشد. نتایج نشان داد که اقلیم های محلی بر برخی از صفات همچون عملکرد دانه، تعداد خوشه، وزن خوشه، طول خوشه، تعداد کلدانه در خوشه و تعداد دانه پر، اثر معنی داری داشت. هر دو رقم مورد مطالعه به طور جداگانه تحت تأثیر شرایط آب و هوایی هرمنطقه قرار گرفتند. میانگین عملکرد دو رقم شیرودی و طارم هاشمی در مزارع بابلسر ( 8913 و 4270 کیلوگرم شلتوک درهکتار)، در مزارع آمل ( 7554 و 4226 کیلوگرم شلتوک در هکتار) و در مزارع پل سفید ( 5933 و 3021 کیلوگرم شلتوک درهکتار) بود. از نظر صفات مورد مطالعه بین مزارع پل سفید و مزارع بابلسر و آمل اختلاف معنی داری وجود داشت. پس از بررسیداده های هواشناسی از جمله عوامل اصلی کاهش عملکرد مزارع پل سفید را می توان به خاطر داشتن ارتفاع بالاتر ( 700 متر ازسطح دریا)، میانگین دمای حداقل پایین تر (15/8 درجه سانتی گراد)، دامنه اختلاف دمای بیشتر (11/3 درجه سانتی گراد)، رطوبت نسبی کمتر (66/3 درصد)، میانگین بارندگی ماهیانه بیشتری (38/2 میلی متر) به خصوص در مرحله گلدهی و میانگین تشعشع خورشیدی کمتر (18/8 مگاژول در مترمربع در روز) در طول دوره رشد بیان نمود.

اقلیم های محلی، برنج، عملکرد، بابلسر، آمل، پل سفید