علی رضائی خوزانی - کارشناسی ارشدمحیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
محمد کابلی - دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
سهراب اشرفی - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران.
حسن اکبری - دانشجوی دکتری محیط زیست تنوع زیستی، گروه محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

میزان تمایز آشیان بوم شناختی در بین گونه های مختلف تعیین میکند که چه میزان امکان همزیستی و رقابت در بین آنها وجوددارد. برای تعیین میزان تمایز آشیان بوم شناختی از درجه همپوشانی آشیان بین گونه های همبوم استفاده می شود. بعد مکانی مهمترین بعد آشیان بوم شناختی هر گونه محسوب می شود که متاثر از رفتار انتخاب زیستگاه گونه و رژیم غذایی آن می باشد. منطقه حفاظت شده کوه بافق در استان یزد از معدود مناطقی به شمار می رود که از دیرباز تا کنون پلنگ و یوزپلنگ را در خودجای داده و امکان همزیستی را برای این دو گربهسان بزرگ جثه فراهم کرده است. هدف از این مطالعه تعیین میزان همپوشانی زیستگاهی یوزپلنگ آسیایی و پلنگ ایرانی در منطقه حفاظت شده کوه بافق به منظور بررسی امکان رقابت بالقوه بین این دو - گونه میباشد. در این مطالعه نقاط حضور گونه با استفاده از روش پیمایشی (ترانکستهای نواری) در طی دو سال ( 1391 -1393 ) برداشت گردید. همچنین منطقه از نظر توپوگرافیک و ژئوموفولوژی به هشت تیپ زیستگاه مختلف طبقه بندی گردید که شامل: دشت باز، کوهپایه، دامنه کوه، تپه ماهور، هزاردره، کوهستان، کوهستان مرتفع و دره خشکه رود است.. سپس فراوانی -حضور هر گونه در تیپهای زیستگاهی به طور جداگانه مورد بررسی قرار گرفت و بدین وسیله، با استفاده از معادله همپوشانی پیانکا میزان همپوشانی زیستگاهی پلنگ با یوزپلنگ مورد محاسبه قرار گرفت. بیشترین فراوانی حضور ثبت شده به ترتیب متعلق به زیستگاه دره، هزار دره و دامنه کوه است. بیشترین حضور ثبت شده از پلنگ نیز به ترتیب در زیستگاه کوهستانی، دامنه کوه و هزار دره قرار گرفته است. همپوشانی زیستگاه این دو گونه 0/358محاسبه شد (شاخص پیانکا بین صف تا یک استپ). هر دو گوشتخوار مورد مطالعه در تیپ زیستگاهی هزار دره و دامنه کوه بیشترین همپوشانی زیستگاهی را با یکدیگر دارند. یوزپلنگ و پلنگ تیپهای زیستگاهی بینابینی )اکوتون( و با تنوع پستی بلندی )هزاردره، دامنه( را انتخاب میکنند. همچنین در قسمتی که -بیشترین تعداد زیستگاه در نزدیکی یکدیگر واقع شدهاند و در هم فرورفتگی زیستگاهی بالاست، بیشترین تعداد حضور ازیوزپلنگ و پلنگ ثبت شده است.

همپوشانی زیستگاهی، استفاده از زیستگاه، یوزپلنگ، پلنگ، منطقه حفاظت شده کوه بافق