فرزاد ستوهیان - استادیار ، صومعه سرا- دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان- گروه محیط زیست
بابک توکلی - استادیار، صومعه سرا، دانشکده طبیعی دانشگاه گیلان- گروه محیط زیست
محسن رنجبران - استادیار تهران ، دانشگاه تهران- دانشکده علوم پایه - گروه زمین شناسی

بهره برداری مداوم شن وماسه ازبستر رودخانه ها ازمعضلات مهم استان گیلان است.برداشت بدون برنامه ریزی ازمعدن جوبن که ازبزرگترین معادن استان به شمارمی رود، اثرات بسیار نامطلوب برپیکره محیط زیست ودینامیک رودخانه سپیدروی وچشم اندازنواحی مجاور آن برجای گذاشته ونیزازعوامل مهم درانقراض ماهیان این رودخانه به ویژه ماهی سفیدمحسوب می شود. کاهش درذخیره وموجودی شن وماسه دراثربهره برداری بی رویه موجب پایین افتادن بستررودخانه وبزرگ شدن تدریجی محل برداشت دراثرحفاری وگودبرداری شده ودرطول زمان باعث انحراف بیش ازحد مسیرآب ودرنتیجه تغییرات مورفی دینامیکی می شود. درمواقع بهره برداری ازمعدن شن وماسه درمحل حفاری، آهسته شدن جریان آب همراه با تجدیدپذیری کم، میزان رسوب ذرات معدنی ریز وموادآلی راافزایش داده که این ویژگی سبب آسیب رساندن به آبشش ماهی ها گردیده است. دراین مقاله سعی گردیده تاباچندین مرحله بازدید میدانی به ویژه درموقع برداشت وپس از برداشت اثرات زیست محیطی حاصل را بایکدیگرمقایسه نماییم

جوبن، زیست محیطی، شن وماسه، رودخانه، گیلان