حسین فلاح نژاد - مربی و معماری
لیلا رحیمی - استادیار و شهرسازی

نظر به اهمیت رفتار کودکان در تحقق اهداف طراحی پرورشگاه و با توجه به اینکه در طراحی های انجام شده، به ندرت به جنبه های روان شناختی و رفتار های مرتبط با این رویکرد پرداخته شده است، لذا در این نوشتار تلاش شده است اهمیت پیوند میان حفره های روان شناسی و معماری در طراحی پرورشگاه مد نظر قرار گیرد. پژوهش حاضر، با مبنا قرار دادن هرم نیازهای مازلو و با توجه به آسیب پذیری بیشتر کودکان پرورشگاهی، محیط را به عنوان عاملی تاثیر گذار بر شکل گیری رفتار این کودکان معرفی می نماید. پژوهش حاضر در گام نخست، ماهیت دانش روانشناسی محیطی و حوزه های کارکردی آن را مورد بررسی قرار می دهد و تاثیر محیط بر رفتار را آشکار می سازد. سپس نقش دانش روان شناسی محیطی در طراحی پرورشگاه را بازشناسی می نماید. همچنین تفاوت میان کودکان پرورشگاهی با دیگر کودکان بیان می شود تا مشکلات رفتاری این کودکان آشکار شود. در گام بعدی لازم است نیازهای انسانی که عامل جهت دهی به رفتارها می باشد به درستی شناخته شوند، لذا این نوشتار با مبنا قرار دادن مدل هرم نیازهای مازلو و سطوحی از آن که برای کودکان دشوار خواهد بود. به اهمیت طراحی این محیط ها با توجه به نیاز های روان شناختی کودکان می پردازد و در آخر نمونه موردی مرکز نگهداری از کودکان بی سرپرست استان زنجان به عنوان یک نمونه نا موفق مورد بررسی قرار می گیرد.

روانشناسی محیط، پرورشگاه، رفتار، کودک