کامل عبداله زاده عیسی کند - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه هنر اسلامی تبریز
پریسا هاشم پور - استادیار دانشکده ی معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
آزیتا بلالی اسکوئی - استادیار دانشکده ی معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز

اصولا معماری در قالب فضا و کالبد هندسی بدون توجه به محتوای آن معنا و مفهوم نمی یابد ؛ و این محتوا آن چیزی است که بر مبنای فرهنگ جامعه اسلامی شکل گرفته باشد. همان گونه که برای چگونه زیستن در اسلام دستوراتی داریم ، برای ایجاد کالبد و فضای درخور زندگی اسلامی بایستی شرایط لازم که مبتنی بر احکام و دستورات اسلامی است ، لحاظ گردد؛ یعنی این شرایط بایستی در شکل گیری فضا و کالبد رعایت گردد. یکی از این اصول، پرهیز از بیهودگی و اسراف است که در ساختار فضایی خانه های سنتی نمود یافته است. اما آیا در معماری حال حاضر ما نیز چنین قواعدی توجه می شود. بنظر می آید که در شهرهای امروزی، توجه چندانی به معماری و اخلاق اسلامی نمی شود و پایبندی به اصول اخلاقی در ساختار فضایی خانه ها کمرنگ تر از گذشته شده و با معیارهای درونی انسان چندان همخوانی ندارد. لذا هدف اصلی این پژوهش توصیفی تحلیلی با گردآوری داده ها – بواسطه ابزارمطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسشنامه ، تحلیل پلان و مصاحبه با ساکنین ، بررسی پرهیز از بیهودگی و نمود آن در ساختار فضایی خانه های معاصر ایران به ویژه مسکن مهر به عنوان بزرگ ترین پروژه عمرانی کشوری، می باشد که نتایج آن حاکی از توجه صرف به شاخصه های کمی و نادیده گرفتن شاخصه های کیفی مسکن می باشد.

اخلاق و معماری ، تجلی و نمود ، پرهیز از بیهودگی ، مسکن مهر بوکان