هادی حسین زاده شاهماربیگلو - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی گیاهی ،دانشکده علوم،دانشگاه محقق اردبیلی،اردبیل
سید مهدی رضوی - دانشیار زیست شناسی ارشد فیزیولوژی گیاهی، دانشکده علوم، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

کومارین ها گروهی از متابولیت های ثانویه گیاهان از دسته فنیل پروپانوییدها هستند. تا کنون گزارشات فراوانی در خصوص فعالیت های متعدد زیستی این ترکیبات از جمله اثرات آللوپاتیک آنها گزارش شده است. این ترکیبات در گیاهان تیره چتریان (Apiaceae)، تیره سداب (Rutaceae) و تیره حبوبات (Fabaceae) یافت شده اند. در این پژوهش اثرفیتوتوکسیک کومارین ساده بر روی گیاه مدل کاهو مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای فیزیولوژیک مورد ارزیابی شامل جوانه زنی بذر و همچنین رشد ریشه چه وساقه چه گیاه کاهو می باشد.ابتدا ترکیب مذکور در کمترینمیزان استون حل شده و سپس غلظت های مختلف شامل 0/001، 0/1 و 1 میلی گرم بر میلی لیتر از آن بارقیق سازی درآب مقطر تهیه گردید. همچنین یک نمونه حاوی آب مقطر به همراه کمترین میزان از استون به عنوان شاهد در نظر گرفته شد.تیمارهای مورد نظر در چهار تکرار ، هر تکرار شامل 25 بذرو در پتریدیش های استریل مفروش با کاغذ واتمن صورت گرفته وپتردیش ها در انکوباتور در در دمای 25 درجه سیلسیوس قرار داده شد. نتایج بدست آمده نشان داد که کومارین در تمامی غلظت های مورد تیماریعنی 0/001 میلی گرم بر میلی لیترو بالاتر اثر منفی بر جوانه زنی، رشد ریشه چه و ساقه چه کاهوداشته و در غلظت 1 میلی گرم بر میلی لیتر کاملا از جوانه زنی بذرهای کاهو جلوگیری می نماید .امروزه خاصیت فیتوتوکسیسیته ترکیبات مختلف به عنوان جنبه ای از اثرا آللوپاتیک در کشاورزی مورد توجه قرار گرفته و هدف نهایی این مطالعات دستیابی به علف کش های طبیعی جهت جایگزینی با انواع مصنوعی است که اثرات زیانبار زیست محیطی دارند.

اثر فیتوتوکسیسیته ، کومارین، ترکیب فنلی،کاهو