محمدعلی شفیعی - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی گیاهی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور، ایران
اکبر صفی پورافشار - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور، ایران
غدیر طاهری - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور، ایران

فناوری نانو به عنوان رویکردی نوین در تمام رشته ها از جمله کشاورزی در حال گسترش می باشد و به عنوان یک علم بین رشته ای می تواند کاربرد وسیعی در کشاورزی داشته باشد. نانولوله های کربنی به عنوان اولین ساختارهای کشف شده در حیطه ی علوم و فناوری نانو، در علوم مختلفی بسیار مورد استفاده قرار گرفته اند. نانولوله های کربنی در پوشش ضخیم بذر رخنه کرده و زمینه ورود سریعتر و بیشتر آب را به درون بذرها فراهم می کنند و باعث افزایش سرعت جوانه زنی و رشد گیاهان شده و سبب افزایش تولید محصولات کشاورزی می شوند. تنش شوری برخلاف دیگر تنش های محیطی که در گیاه در بخشی از دوره رشد خود با آن مواجه می شود. تنش شوری کل دوره رشدی گیاه را تحت تأثیر خود قرار می دهد. تنش شوری جزو اولین تنش های محیطی است که گیاهان با آن مواجه اند و امروزه به عنوان یکی از مهمترین تنش های محیطی رشد گیاهان را تحت تأثیر قرار می دهد. این پژوهش به منظور مطالعه تأثیر متقابل نانولوله های کربنی و تنش شوری بر دانه رست های ماش و کاهش اثرات ناشی از تنش شوری در گیاه صورت گرفت. نانولوله های کربنی در چهار سطح (صفر، 100، 200، 400 میلی گرم بر لیتر) و تنش شوری شوری در سه سطح (صفر، 50، 100 میلی مولار) استفاده شد. پس از 5 روز درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، وزن تر ساقه و وزن تر ریشه چه تعیین شد. به طور کلی با افزایش غلظت نانولوله های کربن درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی دانه رست های ماش افزایش یافت، که این افزایش در غلظت 100 و 200 میلی گرم بر لیتر می باشد و در غلظت 300 ما کاهش شاخص های جوانه زنی را داریم. با افزایش تنش خشکی درصد و سرعت جوانه زنی کاهش می یابند. طول ا ندام هوایی و ریشه نیز اختلاف معنی داری با شاهد داشتند. به طور کلی با افزایش غلظت های نانولوله های کربنی طول اندام هوایی و ریشه نیز افزایش می یابد که بیشترین افزایش در غلظت 200 میلی گرم بر لیتر می باشد. با افزایش تنش خشکی طول اندام هوایی و ریشه نیز کاهش می یابد.

نانولوله های کربنی، تنش شوری، شاخص های جوانه زنی، وزن تر اندام هوایی، وزن تر ریشه چه، دانه رست ماش