منوچهر داداش زاده - کارشناس ارشد شهرسازی گروه شهرسازی دانشکده هنر و معماری واحد علوم و تحقیقات تهران دانشگاه آزاد اسلامی
حمیدرضا ماجدی - دانشکده هنر و معماری گروه شهرسازی دانشکده هنر و معماری واحد علوم و تحقیقات تهران دانشگاه آزاد اسلامی

این مقاله به بررسی ارتباط متقابل به توسعه های شهری جدید در تبریز و پدیده حومه نشینی با افزایش سفرهای آونگی ما بین شهر مرکزی و حومه می پردازد پدیده حومه نشینی منجر به تحمیل اثرات منفی بر شبکه حمل و نقل شهری شده و حرکتی به سوی ناپایداری در شبکه حمل و نقل تبریز خواهد شد این پدیده در تبریز شامل توسعه های جدید شهری سکونتگاه های خودرو و روستاهای مجاور شهر که در توسعه های اخیر در محدوده قانونی شهر قرار گرفته اند می باشد علاوه بر وجود سکونتگاه های خودرو و روستاهای مجاور که باری منفی بر شبکه حمل و نقل این شهر تحمیل کرده است در دهه اخیر شاهد افزایش چشمگیر توسعه های جدید شهری در حومه شهر بوده ایم که طبیعتا باعث تحمیل ترافیک سنگین تری بر شبکه حمل و نقل شهری شده است این در حالی است که این شهر فاقد سیستم حمل و نقل عمومی کارآمد است چنانکه نبود شبکه مترو و کمبود در شبکه اتوبوسرانی و تاکسیرانی در کنار گسترش افقی شهر باعث استفاده هرچه بیشتر از خودرو شخصی شده است .به طوری که طبق آمار ارائه شده سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تبریز در سال 1388 تنها ./31 از سهم توزیع سفر مربوط به اتوبوس است.توسعه های جدید شهری در حومه ها و ناتوانی در استفاده از پتانسیل زمینهای شهر مرکزی موجب جذب روز افزن مردم برای سکونت در حومه و طبیعتا افایش سفرهای آونگی خواهد بود و با توجه به نبود سیستم حمل و نقل سریع بین مرکز شهر و حومه سبب افزایش استفاده از خودرو شخصی شده و با افزایش ترافیک در شبکه های ارتباطی بالطبع اثرات زیست محیطی منفی را به همراه خواهد اورد این مقاله پیامدهای چنین توسعه ای را بر پایداری شبکه حمل و نقل تبریز مورد بحث و بررسی قرار می دهد و راهکارهایی برای کاهش سفرهای آونگی کلانشهر تبریز ارائه می کند.

توسعه های شهری جدید،حومه نشینی،سفرهای آونگی،پایداری شبکه حمل و نقل ،شهر تبریز