مریم خوشدل روحانی - استادیار دانشگاه زنجان
ناهید نوروزی - کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث
ناصر نوروزی - کارشناس ارشد فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه شاهد تهران

سرگرمی و پرداختن به امور بیهوده از جمله آفت هایی است که دین اسلام بدان اشاره و تاکید شده است. قرآن و روایات هدف از آفرینش انسان را بیهوده و لهو نمی دانند، لذا انسان باید در این دنیا به امور خود طوری بپردازد که در قیامت از زیان کاران نباشد واژه لهو از واژه هایی است که همراه با مشتقاتش 16 بار در 15 آیه ی قرآن کریم تکرار شده است. هدف از مطالعه ی حاضر، بررسی معنای لغوی لهو و عوامل گرایش به لهو و مصادیق آن در قرآن کریم و احادیث می باشد. جهت دستیابی به هدف فوق سه سوال مطرح گردیده که عبارتند از: 1.معنا و مفهوم لهو چیست؟ 2.معنا و مفهوم لهو در قرآن و حدیث چیست؟ 3.مصادیق لهو کدامند؟ روش انجام پژوهش توصیفی – تحلیلی و استنباطی بوده که ضمن بررسی آیات و احادیث به کتب لغوی و تفسیری و روایی نیز استناد شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که لهو در قرآن و روایات به اموری چون دنیا، فرزند، سخریه، سخن لهو، مشغول شدن به باطل، غنا و سرگرمی اطلاق شده است. عوامل گرایش به لو از نظر قران و احادیث به دو دسته قابل تقسیم می باشند: 1.عوامل درونی 2.عوامل بیرونی. از نظر قرآن و احادیث مصادیق لهو را نیز می توان در دو حیطه: 1.سخن و گفتار و 2.عمل و رفتار دسته بندی نمود. سخن و گفتار لهو یعنی هر چه انسان را از یاد خدا و اطاعت او بازمی دارد، از گفتارهای باطل و آلات موسیقی و مزامیر، مسخره کردن و استهزاء قرآن و سخنان دروغ داخل در لهو الحدیث است. اما در حیطه عمل و رفتار، دنیا و نعمت های ان به این علت که با تکاثر و تفاخر و اموال و اولاد و تجارت و بیع و انواع بازی ها و سرگرمی ها و با فریبندگی همراه است از بارزترین مصادیق لهو به شمارمی رود.

لهو، لغو، لعب، قرآن، حدیث