امین قنادی اصل - دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه محقق اردبیلی
حسین اسرافیلی - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران، گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمی

در ساختمان ها از سیستم های باربر جانبی مختلفی برای مقابله با نیروی های جانبی وارد بر ساختمان استفاده می شود که از آن جمله می توان به قاب های خمشی، مهاربندی های همگرا و مهاربندی های واگرا اشاره کرد. قاب های مهاربندی شده همگرا به عنوان یک سیستم شاخص مقاوم در برابر بارهای جانبی در طراحی لرزه ای سازه ها مطرح است. کاربرد قا ب های مهاربندی همگرای فولادی بدلیل سختی و سایر مزایای عمده آن با استقبال روبرو است. در عین حال این سیستم دارای ضعف هایی از جمله در اتصالات ورق اتصال بادبند به تیر و ستون می باشد. یکی از عمده مشکلات در روند ساخت و ساز، عدم رعایت دقیق مقررات لرزه ای است. مطابق آیین نامه ها باید راستای محور ورق اتصالات از تار تیر و ستون عبور کند. در بسیاری موارد خروج از مرکزیت صفحه در محل اتصال ورق بادبند به تیر در قابهای مهاربندی شده همگرا مشاهده شده است. از اینرو در این مقاله به بررسی تاثیر خروج از مرکزیت بر رفتار قاب مهاربندی شده همگرا شامل خروج از مرکزیت داخل و خارج صفحه به روش اجزای محدود پرداخته شده است تا مشخص گردد که تا چه میزان، عدم رعایت ضوابط آیین نامه ای در عملکرد مطلوب سازه خلل وارد می کند. به این منظور، 11 مدل برای تعیین حاشیه اطمینان برای عدم رعایت قوانین آیین نامه در قاب های دارای خروج از مرکزیت درون صفحه ای به روش اجزای محدود با استفاده از نرم افزار آباکوس مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داده است تاثیر خروج از مرکزیت داخل صفحه به مراتب نامطلوب تر از خروج از مرکزیت خارج صفحه بوده و حاشیه اطمینان بسیار کمی برای عدم رعایت قوانین آیین نامه وجود دارد.

قاب مهاربندی شده همگرا ، خروج از مرکزیت ، ورق اتصال ، هیسترزیس ،