رخساره پیشنماززاده - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین

عصر حاضر، با معضل کودکان بدسرپرست و بی سرپرست روبروست. پرورش یافته یک فضای ناامن و بدون دلبستگیخانوادگی به شدت آسیب پذیر بوده و در معرض بحران های عاطفی،اخلاقی،اجتماعی قرار می گیرد که به ظاهر آنها را ولیدر نگاه عمیق تر ، جامعه را درگیر می کند. فلسفه خلقت، تکامل و تعالی بشر است که رابطه صددرصدی با محیط بیرون داردتا بالقوه های ذاتی درونی شکوفا گردد. کیفیت این فضا های پیرامون به عهده هنر معماری است، از طریق طراحی محیطکالبدی منطبق با شرایط جسمی و روحی کودک تا رشد همه جانبه فیزیکی، ذهنی، عاطفی و اجتماعی را فراهم سازد کههدف این پژوهش نشان دادن همین واقعیت بنیادین معماری در طراحی کیفی محیط های پرورشی است.این بررسی بهصورت توصیفی _تحلیلی با استفاده از بانک های اطلاعاتی،مطالعه اسناد و مشاهده انجام پذیرفته است که تاکید بر، تاثیرعوامل کالبدی محیط در افزایش یا کاهش نشانه های اختلال رفتاری در کودکان بدسرپرست دارد.قرار دادن «کیفیت» دردرجه دوم اهمیت در مراکزحمایتی ایجاد شده سبب کسالت روحی و جسمی کودکان است به همین خاطر اکثر آنان از نظرتحول روانی، اجتماعی و شناختی از همسالان خود که دارای شرایط عادی هستند عقب ترند. محقق شده که بسیاری ازناهنجاریهای رفتاری مانند خشونت، پرخاشگری و رعایت نکردن قانون، ضمن داشتن ریشه های فرهنگی و اقتصادی درکیفیت فضاهای سکونتی، آموزشی و کاری افراد نهفته است که این مطلب دلیلی بر اهمیت «کیفیت محیط» است. همانطورکه کوین لینچ معتقد است «اگر بناست طرحی، مفید واقع گردد باید قادر باشد ، تا از راه اعتلای کیفیت محیط کالبدی، به اعتلای کیفیت زندگی انسان یاری نماید».

کودکان بدسرپرست، ناهنجاریهای رفتاری، کیفیت محیط کالبدی ، معماری