امیرحسین عزیزیان - کارشناسی ارشد سازه های آبی دانشگاه لرستان
گلشن همتی - دانشجوی برنامه ریزی شهری دانشگاه علامه طباطبایی تهران

نیاز انسان به آب باعث شده تا اکثر تمدن های بشری در کنار رودخانه ها شکل بگیرند. با توسعه شهرنشینی و اجرای طرح های عمرانی و دور شدن انسانها از رودخانه و با برداشت بی رویه شن و ماسه از بستر رودخانه، خانه سازی در حریم و بستر رودخانه، احداث سازه های تقاطعی و غیره اقدام به تعرض به رودخانه و بر هم زدن رژیم متعادل و پایدار آن نمود. رودخانه ها به مثابه موجودات زنده ای هستند که در مقابل این تعارض اقدام متقابل نموده و لذا رژیم هیدرولیکی آن در یک روند برای رسیدن به تعادل مجدد قرار می گیرد. رودخانه ها شریان های اصلی حیات کلیه سازه های آبی محسوب می شوند و حفاظت و بهره برداری بهینه از آنها و همچنین حراست از بستر و حریم آنها از مهم ترین مسائل رودخانه می باشد . به علت نزدیکی سازه های تغذیه کننده از آب رودخانه و زمین های کشاورزی اطراف رودخانه نیاز به یک برنامه ریزی علمی جهت حفظ و حراست از این سازه ها اجتناب ناپذیر می باشد. . اغلب رودخانه ها در معرض تغییر و تحول قرار داشته و کارهای مهندسی رودخانه برای تغییر بده، مطالعه بده رسوبی، مسیر رودخانه، عمق آبراهه، پهنه سیل گیر و کیفیت آب مورد نیاز می باشد. در این مقاله سعی بر آن است تا با تشریح تقسیم بندی رودخانه ها و روند و انواع فرسایش در رودخانه که یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار در اکوسیستم و محیط زیست یک منطقه می باشد را بررسی نمود.

رودخانه، فرسایش کف و جداره، مرفولوژی ،سازه تثبیت کننده ،محیط زیست